Нархлар ва ялпи ички талабнинг шаклланиши билан боғлиқ хатарлар сақланиб қолмоқда — МБ
Марказий банкнинг таъкидлашича, ички иқтисодий шароитларда нархлар ва ялпи ички талабнинг шаклланиши билан боғлиқ бир қатор хатарлар сақланиб қолмоқда. Йил якуни бўйича инфляция дааражасининг 12-14 фоизлик охирги прогнозлари ўзгаришсиз қолдирилди.
Ўзбекистондаги ички иқтисодий шароитларда нархлар ва ялпи ички талабнинг шаклланиши билан боғлиқ бир қатор хатарлар сақланиб қолмоқда. Бу ҳақда Марказий банкнинг 8 сентябрдаги йиғилишида маълум қилинди.
Қайд этилишича, ўтган йилларда амалга оширилган ва жорий йилда давом этаётган фискал рағбатлантиришларнинг ички нархларга оширувчи таъсирлари давом этмоқда. Хусусан, фундаментал омиллар ҳисобига базавий инфляция ўсувчи динамикани ҳосил қилиб, унинг умумий инфляциядаги ҳиссаси ошиб бормоқда.
Регуляторнинг таъкидлашича, маҳсулотлар таклифи билан боғлиқ логистик муаммоларнинг сақланиб қолаётгани ва асосий импорт маҳсулотлари нархларини юқори шаклланаётгани (йилнинг қолган қисмида асосан ноозиқ-овқат товарлари бўйича) келгуси ойларда ҳам истеъмол бозорларидаги нархларга оширувчи таъсир кўрсатиши мумкин.
Шу билан биргаликда, куз ойларида иқтисодий фаолликни янада жонланиши ва қишлоқ хўжалиги соҳасида даромадларнинг мавсумий ошиши ички истеъмол бозорида йил сўнггигача қўшимча талабни шакллантириб боради.
Куз-қиш мавсумида айрим ёқилғи-энергетика маҳсулотлари ва иситиш воситаларига бўлган талабнинг ортиши, ташиш ва етказиб бериш хизматлари нархларининг ўсиши бўйича ҳам хавотирларни юзага келтиради.
Глобал иқтисодиётдаги ўзгарувчан вазият, халқаро молия бозорларида шароитларнинг қатъийлаштирилиши ва инфляцион жараёнлар натижасида юзага келаётган ноаниқликлар, макроиқтисодий прогнозлар ва баҳолашларни амалга оширишни мураккаблаштирмоқда.
Жаҳонда ва Ўзбекистоннинг савдо ҳамкорларида иқтисодий ўсиш бўйича кутилмалар аввалги прогнозларга нисбатан ёмонлашган, шунингдек асосий хомашё товарлари нархларининг ҳам пасайиб бориш тренди кузатилмоқда. Бу, ўз навбатида, келгусида ташқи талаб ҳажмига таъсир кўрсатиши мумкин.
Мавжуд инфляцион жараёнлар, пул-кредит шароитлари, импорт инфляцияси таъсирининг сақланиб қолаётганлиги ва юқори ноаниқликлар шароитида йил якуни бўйича инфляция даражасининг 12-14 фоизлик прогноз коридорининг қуйи чегарасига яқин даражада шаклланиши борасидаги охирги прогнозлар ўзгаришсиз қолдирилди.
Ташқи ва ички иқтисодий шароитлар таъсирида юзага келадиган инфляцион омиллар ва хатарлар синчковлик билан ўрганилиб, уларни бартараф этиш бўйича тегишли чоралар кўриб борилади.
Асосий ставкани кўриб чиқиш бўйича Марказий банк бошқарувининг навбатдаги йиғилиши 2022 йил 20 октябрь кунига белгиланган.
Эслатиб ўтамиз, аввалроқ Марказий банк ифляцион хатарлар сақланиб қолаётганини маълум қилганди.
Шунингдек, Ўзбекистонда Халқаро валюта жамғармаси кўмагида иқтисодий хатарлар аниқланиши ҳақида хабар берилганди.