Солиқ қўмитаси синов тариқасида қўшилган қиймат солиғи тўловчилар учун электрон ҳисобварақ-фактураларни бериш бўйича рискларни баҳолашнинг янги тизимини ишга туширди.

Таъкидланишича, тизим реал вақт режимида яратилган ҳар бир ЭҲФни таҳлил қилади ва унга автоматик равишда хавф даражасини белгилайди. Агар эҳтимолий бузилиш белгилари аниқланса, етказиб берувчининг ҳолати харидорга кўрсатилади.

Агар сотувчи томонидан чиқарилган ЭҲФ қизил рангда бўлса, бу харидор ҚҚСни кредит сифатида талаб қила олмаслигини англатади. Қўмитанинг таъкидлашича, бу — шерикларни танлашга ва битимнинг эҳтимолий солиқ оқибатларини ҳисобга олишга онгли ёндашиш имконини беради.

Тизим ҚҚСни суиистеъмол қилишнинг одатий схемаларини, шу жумладан, солиқни сунъий равишда қоплаш учун бир кунлик компаниялар ва қалбаки ҳужжатлардан фойдаланишни аниқлаш мақсадида «бир қатор мезонлар» асосида ишлаб чиқилган. Бундай ҳуқуқбузарликлар ва шубҳали операциялар мисоллари Солиқ қўмитаси веб-сайтида эълон қилинган.

ЭҲФнинг юқори хавф даражаси солиқ тўловчиларнинг ўзига таъсир қилмайди. Ҳозирги босқичда тизим мажбурлов чораларисиз тест режимида ишламоқда. У муваффақиятли якунланса, тизимни солиқ маъмурчилиги амалиётига жорий этиш кўзда тутилган.

Тест даврида Солиқ қўмитаси томонидан ҚҚС кредитларини ноқонуний олган 149 та корхона аниқланди. Қўмита матбуот хизмати июль ойида амалга оширилган шубҳали операция бўйича мисол келтирди. Унга кўра, «Альфа» корхонаси (номи ўзгартирилган) чорвачилик хўжалиги сифатида июль ойида рўйхатдан ўтиб, фаолиятини бошлаган.

Тадбиркор сифатидаги илк шартномасига кўра, салкам 1 трлн сўм, аниқроғи 896 млрд сўмлик (ҚҚС — 96 млрд сўм) қора металл реализацияси бўйича ЭҲФ расмийлаштирган.

«Бета» МЧЖ (номи ўзгартирилган) асосий фаолияти чакана савдо бўлгани ҳолда, ЭҲФ орқали 225 млрд сўмлик (ҚҚС — 27 млрд сўм) қурилиш материалларини реализация қилган, бироқ ушбу маҳсулотлар амалда кирим қилинмаган.

Шунингдек, расман рўйхатдан ўтган ходимлари ва асосий воситалари мавжуд эмаслигига қарамай, воситачилик асосида пахта толасини қайта ишлаш хизматлари бўйича 11 млрд сўмлик (ҚҚС — 1,2 млрд сўм) бир нечта ЭҲФ расмийлаштирган.

Қўшимча қилинишича, тизимнинг тўлиқ режимда жорий этилиши бундай операцияларни ўз вақтида аниқлаб, бюджетга зарар етказилишининг олдини олиш имконини беради.