Ўзбекистон Марказий банки молиявий технологиялар соҳасини ривожлантириш учун масъул ташкилот этиб белгиланди. Бу 27 ноябрда қабул қилинган президент қарорида назарда тутилган.

Ҳужжатга кўра, Марказий банк инновацияларни қўллаб-қувватлаш ва асосий макроиқтисодий устуворликлар — банк тизими барқарорлиги, тўлов тизимларининг узлуксиз ишлаши ва нархлар барқарорлиги ўртасидаги мувозанатни таъминлаш учун жавобгар бўлади.

Шунингдек, регуляторга молия секторидаги технологик ўзгаришларнинг асосий ҳаракатлантирувчи кучларидан бири бўлиш ва бозорнинг барча иштирокчилари учун самарали рақобат муҳитини шакллантиришга ҳисса қўшиш вазифаси юклатилди.

Молиявий технология ечимларини жорий этишда тартибга солиш чораларини қўллашга алоҳида эътибор қаратилмоқда. Ушбу чора-тадбирлар технологик инновацияларни ривожлантириш учун шарт-шароитларни сақлаб қолган ҳолда, улар туфайли юзага келадиган хавфларни камайтиришга қаратилган бўлиши лозим.

Бундан ташқари, Марказий банк тўлиқ ва ишончли маълумотлар асосида қарорлар қабул қилади, молиявий технологиялар соҳасида хизматлар кўрсатишда фуқароларнинг ҳуқуқлари ҳимоя қилинишини таъминлайди ва финтех экотизимида фаолият юритаётган стартап лойиҳаларни қўллаб-қувватлайди.

Регулятор инновацияларни қўллаб-қувватлаш ҳамда банк тизими, тўлов тизимлари ва нархлар барқарорлиги соҳасидаги устувор вазифалар ўртасидаги мувозанатни таъминлаши белгиланди. Марказий банк молия секторида инновацияларнинг асосий ҳаракатлантирувчи кучига айланади ва бозор иштирокчилари учун рақобат муҳитини шакллантиришга масъул бўлади.

Шунингдек, Марказий банк молиявий технологияларни жорий этиш ва ривожлантириш, финтех хизматларини кўрсатишда фуқароларнинг ҳуқуқларини кафолатлаш ва стартапларни қўллаб-қувватлаш соҳасида тартибга солиш ваколатларига эга бўлади.

Бу вазифаларни «Марказий банк тўғрисида»ги қонунга ҳам киритиш кўзда тутилган. Ҳужжат билан, Марказий банк раиси Тимур Ишметов раҳбарлигида Молиявий технологиялар соҳасини ривожлантириш бўйича республика комиссияси ташкил этилмоқда.

Комиссия вазифаларига, жумладан, қуйидагилар киради:

• молиявий технологиялар соҳасини ривожлантириш бўйича стратегик йўналишларни белгилаш;
• соҳадаги муаммоларни муҳокама қилиш ва уларни бартараф этиш чораларини кўриш;
• молиявий технологиялар соҳасида давлат органлари, молиявий ташкилотлар ва хусусий секторнинг фаолиятини мувофиқлаштириш;
• молиявий технологиялар соҳасида Марказий банкнинг «тартибга солиш қумдони»да муваффақиятли синовдан ўтган молиявий хизматларни кенг жорий этиш бўйича қонунчиликни такомиллаштириш юзасидан таклифлар тайёрлаш;
• молиявий технологиялар соҳасини ривожлантиришга тўсқинлик қилаётган омилларни, шу жумладан, тижорат банклари ва тўлов ташкилотларининг тарифларини ўрганиш ва уларни оптималлаштириш бўйича тегишли чораларни кўриш.

Регуляторга хорижий маслаҳатчиларни жалб қилган ҳолда 2026−2030 йилларда финтех соҳасини ривожлантириш стратегиясини ишлаб чиқиш топширилди.

Марказий банк, шунингдек, токенлаштирилган акциялар ва облигациялар чиқарилиши ва муомаласини жорий этиш, жумладан, тегишли тартибни қабул қилиш ва ахборот тизимининг киберхавфсизлик талабларига мувофиқлигини экспертизадан ўтказиш билан шуғулланади.

Апрель ойига қадар Марказий банкнинг рақамли валютасидан тўлов воситаси сифатида фойдаланиш бўйича тажриба лойиҳасининг «йўл харитаси» тасдиқланиши режалаштирилган. Февраль ойига қадар тўлов воситаси сифатида токенларнинг барқарор айланишини махсус ҳуқуқий тартибга солишни жорий этиш топширилди.

Апрель ойига қадар Марказий банк фаолиятини рақамлаштириш бўйича IT стратегия ҳам тайёрланиши кўзда тутилган. Май ойига қадар «тартибга солиш қумдони» талабларини соддалаштириш, шунингдек, стартаплар ва технология компаниялари томонидан инновацияларни жорий этиш учун технологик ва тематик «қумдонлар» яратиш мўлжалланмоқда.