Ўзбекистонда доллар курси 2025 йилда қандай ўзгарди?
2025 йил якунларига кўра, Ўзбекистонда доллар курси 879 сўмга (+6,8 фоиз) пасайди. Ўтган йилларда миллий валютанинг барқарор девальвацияси кузатилганди.
Ўзбекистон миллий валютаси сўнгги ўнйилликларда биринчи марта девальвация трендини бузди. Унга кўра, долларнинг расмий курси 2025 йилда 879,58 сўмга — 12 904,91 сўмдан 12 025,33 сўмгача қадрсизланди. Бу душанба кунги савдо натижаларидан келиб чиқади.
Йил давомида миллий валюта илк бор 6,8 фоизга мустаҳкамланди. Таққослаш учун, ўтган йилларда девальвация кузатилган: 2024 йилда — 4,71 фоизга, 2023 йилда — 9,92 фоизга, 2022 йилда — 3,58% га.

Эслатиб ўтамиз, Иқтисодиёт ва молия вазирлиги 2025 йилда АҚШ долларининг сўмга нисбатан ўртача йиллик курси 13 250 сўмни (2024 йил учун прогноз қилинган даражадан 4,8 фоизга кўп) ташкил этишини кутган эди, бироқ амалдаги кўрсаткич 12 576 сўмга тушди.
Иқтисодчи Миркомил Холбоевнинг таъкидлашича, 2025 йилда Қозоғистон тенгеси 3,9 фоизга, Россия рубли 23,8 фоизга мустаҳкамланган, Қирғизистон сўми эса 0,5 фоизга қадрсизланган.
Унинг сўзларига кўра, 2025 йилда сўмнинг тарихий мустаҳкамланиши долларнинг глобал заифлашиши (йил давомида доллар индекси 9,4 фоизга пасайди), шунингдек, мамлакатнинг асосий экспорт маҳсулоти бўлган олтин нархининг кескин ошиши (2025 йилда 70 фоизга ўсиш) билан қўллаб-қувватланди. Натижада олтин экспортидан тушган даромад тарихий даражага етди — 11 ойда $9,9 млрд.
Бундан ташқари, асосий миграция бозорларида валюталарнинг мустаҳкамланиши (хусусан, рубль) пул ўтказмаларининг кутилганидан юқори ўсишига (11 ойда 17,3 миллиард доллар), шунингдек, инвестиция оқимларининг кўпайишига ёрдам берди (9 ойда асосий капиталга хорижий инвестициялар ва кредитлар ҳажми 24 фоизга ошди). Бу омиллар ҳам миллий валютанинг мустаҳкамланишига туртки бўлди, деб ёзади Холбоев.
Шунингдек, унинг ёзишича, йил давомида сўм 134 та савдо сессиясида мустаҳкамланган бўлиб, бу жами сессияларнинг 53,4 фоизини ташкил этади. Таққослаш учун: сўм 2024 йилда 108 кун, 2023 йилда эса 102 кун давомида мустаҳкамланган.
Жорий йилга энг яқин кўрсаткич аввалроқ 2022 йилда қайд этилган бўлиб, ўшанда сўм 127 та сессияда мустаҳкамланган. Бироқ 2022 йилда сўм долларга нисбатан 3,7 фоизга қадрсизланганди.
Сўмда кузатилган яна бир характерли ўзгариш — сўм-доллар жуфтлигида коридорнинг сезиларли даражада кенгайиши бўлди.
2025 йилда сўм-доллар жуфтлиги бўйича курснинг ўртача кунлик ўзгариши 34,7 сўмни ташкил этди (май ойидан кейинги даврда — 45,2 сўм). Таққослаш учун: 2024 йилда ўртача кунлик ўзгариш 15,1 сўмни, 2023 йилда 17,3 сўмни ташкил этган.
