Iqtisodiyot bo‘yicha Nobel laureatlari e’lon qilindi
“Mamlakatlar tanazzulli sabablari” kitobi bilan o‘zbekistonliklarga tanish bo‘lgan Daron Ajemo‘g‘li va Jeyms Robinson ijtimoiy institutlarning shakllanishi va ularning aholi farovonligiga ta'sirini o‘rgangani uchun 2024-yilgi iqtisod boʻyicha Nobel mukofotiga loyiq ko‘rildi.
Daron Ajemo‘g‘li, Saymon Jonson va Jeyms Robinson 2024-yilda iqtisod boʻyicha ijtimoiy institutlarning shakllanishi va ularning aholi farovonligiga ta’sirini o‘rgangani uchun Nobel mukofotiga sazovor boʻldi, deb xabar bermoqda Shvetsiya Qirollik Fanlar akademiyasi.
Rasmiy ravishda Alfred Nobel xotirasiga iqtisod fanlari bo‘yicha Sveriges Riksbank mukofoti sifatida tanilgan mukofot Stokgolmda topshirildi. Bu yil beriladigan mukofot 11 million shved kronasini (1,1 million dollar) tashkil etadi.
«Mamlakatlar o‘rtasidagi daromadlardagi katta tafovutni kamaytirish bizning zamonamizning eng katta muammolaridan biridir», dedi Iqtisodiyot fanlari bo‘yicha mukofot qo‘mitasi raisi Yakob Svensson.
Svensson mukofotlanganlar bunga erishish uchun ijtimoiy institutlarning muhimligini ko‘rsatganini qayd etgan.
Qayd etish kerak, uch nafar g‘olib ham AQShda ish faoliyatini olib boradi. Ajemo‘g‘li va Jonson Massachusets texnologiya institutida, Robinson esa Chikago universitetida tadqiqot olib boradi.
“Men xursandman. Bu shunchaki hayratlanarli yangilik», deydi Ajemo‘g‘li.
Ma‘lumot uchun, iqtisodiyot mukofoti ilm-fan, adabiyot va tinchlik uchun dinamit ixtirochisi va tadbirkor Alfred Nobelning irodasi bilan yaratilgan va birinchi marta 1901 yilda berilgan asl mukofotlardan biri emas. Bu keyinchalik Shvetsiya markaziy banki tomonidan 1968 yilda tashkil etilgan va moliyalashtirilgan.
2023-yil mart oyida Jeyms Robinson bilan Toshkent shahrida uchrashuv bo‘lib o‘tgandi hamda uning Daron Ajemo‘g‘li bilan hammualliflikda yozgan “Mamlakatlar tanazzuli sabablari” (Why Nations Fail) kitobining o‘zbekcha tarjimasi taqdimoti o‘tkazilgandi.