2024-yilda O‘zbekistonning taksi bozori aylanmasi 6 trln so‘mga yetdi
2024-yilda taksi bozori aylanmasi 6 trln so‘mga yetib, haydovchilar soni 498 mingtaga ko‘paydi. O‘zbekistonda taksi sohasining kengayishi, soliq tizimining raqamlashtirilishi va agregatorlarning faoliyati orqali "kulrang" sektorning qisqarishi sohaning oqlanishiga katta turtki bo‘ldi.
Soliq qo‘mitasining ma’lum qilishicha, 2024-yilning oxiriga kelib, O‘zbekistonda taksi xizmatlarini ko‘rsatayotgan agregatorlar soni 155 taga yetgan. 2024-yilning aprel oyida esa bu raqam atigi 6 tani tashkil etgan edi. Shu davrga kelib, agregatorlar orqali amalga oshirilgan yo‘lovchi tashishlar umumiy hajmi 320 millionni tashkil etgan.
Taksichilikdan tushgan daromadlarning asosiy qismi, ya’ni 4,5 trln so‘m, naqd to‘lovlar orqali amalga oshirilgan, naqdsiz to‘lovlar esa 1,4 trln so‘mni tashkil etgan. O‘rtacha bir sayohat uchun to‘lov 18 456 so‘mni tashkil etmoqda.
Taksi xizmatlari sohasida o‘zini o‘zi band qilgan 498 ming haydovchining aksariyati Toshkentda faoliyat yuritmoqda. Haydovchilarning yarmi yiliga 5 mln so‘mgacha daromad olsa, 1 foizi 100 mln so‘mdan ortiq daromadga erishmoqda. Haydovchilarning eng ko‘p qismi, ya’ni 57 foizi, 30 yoshdan 50 yoshgacha bo‘lgan shaxslar, 36 foizi 30 yoshgacha, 7 foizi esa 50 yoshdan katta yoshdagi shaxslardan iborat.
Shuningdek, ayol haydovchilar soni sezilarli darajada o‘sdi. 2024-yil boshida faqat 1 053 nafar ayol taksi haydovchisi bo‘lgan bo‘lsa, yil oxiriga kelib bu raqam 4 124 nafarga yetgan.
Taksi haydovchilarining yillik daromadlari turli darajalar bo‘yicha taqsimlangan. Ma’lumotlarga ko‘ra:
– Yiliga 1 mln so‘mgacha daromad olgan haydovchilar – 155,5 ming nafar;
– 1 mln so‘mdan 5 mln so‘mgacha daromad qilganlar – 136,4 ming nafar;
– 5 mln so‘mdan 10 mln so‘mgacha daromad olganlar – 63,5 ming nafar;
– 10 mln so‘mdan 50 mln so‘mgacha daromad olganlar – 114,5 ming nafar;
– 50 mln so‘mdan 100 mln so‘mgacha daromad qilganlar – 23,1 ming nafar;
– 100 mln so‘mdan ortiq daromad olganlar – 4,7 ming nafar.
Taksi haydovchilarining katta qismi qo‘shimcha faoliyat sifatida ishlashmoqda, faqat 13 ming haydovchi (2,6 foiz) doimiy ravishda taksichilik bilan shug‘ullanadi.
Taksi xizmatlarini ko‘rsatishda eng mashhur avtomobillar orasida «Nexia» (17,8 foiz), «Cobalt» (16,9 foiz), «Lacetti» (13,9 foiz), «Spark» (10,7 foiz) va «Matiz» (9 foiz) eng ko‘p uchraydi. Taksi parkining atigi 1,2 foizini elektromobillar tashkil etadi, qolganlari esa ko‘proq an’anaviy yoqilg‘ilar bilan ishlaydigan avtomobillardan iborat.
2024-yilda agregatorlar tomonidan to‘langan jami soliq miqdori 156,8 mlrd so‘mni tashkil etgan. Bu soliqning katta qismi, ya’ni 66,2 mlrd so‘m, qo‘shilgan qiymat solig‘iga to‘g‘ri keladi.