Транзит, нефть ва туризм: зилзила Туркия иқтисодиётига қандай зарба берди?
Зилзилалар оқибатида Туркия иқтисодиёти қанчалик оғир зарар кўрганини баҳолаш ҳали ҳам қийин, аммо оқибатлари жуда узоқ вақт давомида сезилиши аниқ

Туркия жанубида 6 февралга ўтар кечаси 7,7 магнитудали зилзила содир бўлди — бу сўнгги ўн йилликлардаги энг кучлиси ҳисобланади.
Мамлакат президентининг сўзларига кўра, ер силкинишлари оқибатлари ўнта вилоятга зарар етказган. Туркия бундай зарбани охирги марта 1939 йилда бошдан кечирган, ўшанда қурбонлар сони ўн минглаб билан ўлчанган. 7 февраль куни Туркияда яна зилзила содир бўлди ва ҳозиргача 90 мингга яқин ҳалок бўлган ва жароҳатланганлар ҳақида хабар берилган.
Февраль фалокати мамлакат ҳаётининг барча жабҳаларига, жумладан, иқтисодиёт ва туризмга ҳам бевосита таъсир қилади. АҚШ Геология хизмати йўқотишларни Туркия ялпи ички маҳсулотининг, тахминан, 2 фоизи деб баҳолади. Ҳозирда инфратузилма объектларининг бир қисми реставрация қилинмоқда. Асосий зарбани Туркиянинг жанубий қисми олди, Ўрта Ер денгизи соҳиллари эса унчалик муҳим транспорт маркази эмас — мамлакатнинг асосий портлари бошқа ҳудудларда жойлашган ва уларга таъсир кўрсатмаган. Бироқ юк ташишда кечикишлар бўлиши мумкин.
Infoline таҳлилчиси Иван Федяковнинг фикрича, жанубий ҳудудларда нормал фаолиятни тиклаш учун бир неча кундан бир неча ҳафтагача вақт кетади. Зилзила, шунингдек, Боку—Тбилиси—Жейхан нефт ўтказиш қувурларининг тўхтаб қолишига олиб келган, бироқ объектнинг ўзи шикастланмаган.
«Коммерсантъ» хабарига кўра, фалокат фонида турк лираси бир доллар учун 19 лирадан рекорд даражагача тушиб кетди (7 февраль кунги маълумот). Бироқ кейинчалик турк миллий валютаси ўз позициясига қайтди. Туркия ҳукумати минтақаларда вайрон бўлган инфратузилмани тиклаш учун қанча маблағ сарфланиши ҳақида башорат қилишга ҳозирча тайёр эмас.
Туркия иқтисодиёти охирги пайтларда қийин кунларни бошдан кечирди. Мамлакатда инфляция даражаси анча юқори, 80 фоиздан ошди, миллий валюта беқарор, сайлов олдидан мамлакатдаги сиёсий вазиятни тинч деб бўлмайди. Содир бўлган фалокат вазиятни, шу жумладан туризм соҳасидаги вазиятни сезиларли даражада оғирлаштириши мумкин, чунки Туркия дам олиш учун ҳам, кўчиб ўтиш учун ҳам энг жозибали йўналишлардан бири бўлиб қолмоқда.




