Америкалик миллардер Тед Паганонинг глобал ўғит бозоридаги муваффақияти
У фаолиятини оддий геологликдан бошлаб, Мичиган штатидаги улкан калий тузлари захирасини кашф этган, ва глобал ўғит бозорида инқилоб қилган тадбиркор сифатида танилган. Унинг қатъияти, сезгиси ва бизнесдаги жасорати АҚШнинг ўғит ишлаб чиқариш соҳасида янги даврни бошлаган.

Тед Пагано Колорадо штатининг Греелей шаҳрида ўсган, отаси солиқ маслаҳатчиси, онаси эса кутубхоначи ёрдамчиси бўлган оддий оиладан чиққан. У ўзини алеут халқининг бир қисми деб билади, бу унинг табиатга бўлган чуқур ҳурматини шакллантирган омиллардан бири бўлган. Пагано ёшлигидан табиат ва ер ресурсларига қизиқиб, геологияга меҳр қўйганди. 1997 йилда Notre Dame университетини тамомлаганидан сўнг, у Колорадо кончилик мактабида нефть муҳандислиги бўйича магистр даражасини олади. Бу билимлар унинг келажакдаги карьерасига пойдевор бўлди.
Пагано карьерасини Аляскадаги Prudxoe Bay нефть соҳасида оддий ишчи сифатида бошлайди. Кейинчалик у Bristol Bay Native Corporation’да геолог сифатида ишлайди, сўнгра Texaco, Chevron ва Anadarko Petroleum каби йирик компанияларда муҳим лавозимларни эгаллайди. Ушбу тажрибалар унга табиий ресурсларни қидириш ва ишлаб чиқариш бўйича катта тажриба тўплаш имконини беради.
2008 йилда, 33 ёшида Пагано мустақил тадбиркор сифатида ўз йўлини бошлашга қарор қилади. Дастлаб Шимолий Дакотадаги Bakken slanets ҳудудида нефть конларини ижарага олишни режалаштирган бўлсада, юқори нархлар ва қийин шартлар туфайли бу режадан воз кечади. Шу пайт у ўғит ишлаб чиқаришда муҳим хомашё бўлган калий тузларига эътибор қаратади. Унинг диққатини Мичиган штатидаги Mosaic компаниясининг кичик Hersey заводи тортади, бу завод йилига атиги 150 минг тонна ўғит ишлаб чиқарарди. Пагано бу ҳудудда анча катта калий захираси бўлиши мумкинлигини тахмин қилади.
Ўзининг 70 минг долларлик шахсий сармояси билан Пагано Мичиган Potash & Salt Company’ни ташкил қилади ва фермерлар ва ранчо эгалари билан минерал ҳуқуқларни ижарага олишни бошлайди. Унинг асосий мақсади Мичиганнинг Осеола ва Меcоста округларида жойлашган калий туз конларини тадқиқ қилиш эди. 2012 йилда у кутган онлар рўёбга чиқади: Мичиган университети профессори Уилям Харрисон билан биргаликда Каламазуда жойлашган геологик омборда улкан калий тузи захирасини борлигини аниқлайди. Бу захира йилига 1 миллион тонна ўғит ишлаб чиқариш имкониятига эга эди — бу эса Mosaic компаниясининг Hersey заводидан 7 баробар кўп.
Пагано ва Харрисон томонидан ўрганилган тош ядролари, хусусан Stein 1-7 қудуғидан олинган намуналарда юқори сифатли ишқорнинг катта миқдори кўрсатади. Бу кашфиёт Мичиганнинг калий тузи захираси аввал ўйланганидан анча катта эканлигини исботлайди. Пагано 15,5 минг акр (тахминан 24 квадрат миль) майдонни қамраб олган минерал ҳуқуқларни ижарага олади, бу эса АҚШдаги энг йирик калий тузи конларидан бирига айланади.
Ҳозирда Пагано бошчилигидаги Мичиган Potash & Salt Company янги кон қурилиши учун 1,8 миллиард долларлик молиялаштиришни якунлаш арафасида турибди, бунда 1,3 миллиард доллари АҚШ Энергетика департаментидан кредит сифатида, 500 миллион доллари эса JPMorgan ва Goldman Sachs томонидан капитал сифатида жалб қилинмоқда. Ушбу лойиҳа АҚШни поташ ишлаб чиқаришда Канада ва Россияга рақобатчи сифатида олға силжитиши кутилмоқда, бу эса глобал ўғит бозорида муҳим ўзгаришларга олиб келади.
Бундан ташқари, Пагано Шимолий Дакотада Dakota Salts, LLC компаниясини ҳам асос солган. У бу ерда штатнинг биринчи оммавий калий тузи ижараси, аукциони, ядро синови ва поташ қазиб олиш бўйича қонунчилик талабларини жорий этган. Унинг 27 йиллик тажрибаси, шу жумладан Texaco, Chevron, Kerr-McGee ва Anadarko Petroleum каби компаниялардаги фаолияти унга табиий ресурсларни қидириш ва ишлаб чиқаришда кенг кўламли билимлар беради.
Тед Пагано ўзининг скептик, аммо қатъиятли ёндашуви билан танилган. У ҳар доим ўз тахминларини синчковлик билан текшириб, далиллар асосида ҳаракат қилган. Унинг сўзларига кўра, у Каламазудаги тош ядроларини ўрганишга борганида ҳам катта умидлар билан эмас, балки шубҳа билан ёндашган. Аммо натижалар унинг тахминларини тасдиқлар экан, у имкониятни қўлдан бой бермади ва катта лойиҳани бошлаш учун жасорат кўрсатди.
Ҳозир 49 ёшда бўлган Пагано нафақат геолог ва муҳандис сифатида, балки тадбиркор сифатида ҳам ўз изини қолдирмоқда. Унинг Michigan Potash & Salt Company компанияси орқали АҚШнинг қишлоқ хўжалиги ва ўғит ишлаб чиқариш соҳасига қўшган ҳиссаси нафақат иқтисодий, балки ижтимоий аҳамиятга эга. Поташ озиқ-овқат хавфсизлиги учун муҳим ресурс бўлиб, Пагано бу соҳада барқарор ва масъулиятли ишлаб чиқаришни ривожлантиришга интилмоқда.
Тед Паганонинг бойлиги ҳақида аниқ очиқ маълумотлар мавжуд эмас, чунки у ўз молиявий ҳолатини оммага ошкор қилмайди. Бироқ, Michigan Potash & Salt Company лойиҳасининг 1,8 миллиард долларлик қиймати ва унинг компаниядаги улуши унинг молиявий муваффақиятини кўрсатади.




