VK’нинг собиқ раҳбари Борис Добродеев миллиардер Алишер Усмоновнинг USM ҳолдингига кирувчи USM Telecom компанияси бош директори лавозимини тарк этди. Бу ҳақда унинг ўзи Forbes нашрига маълум қилди.

Добродеев инвестиция компанияси яратиш ва МДҲ мамлакатларида, биринчи навбатда, Қозоғистон ва Ўзбекистонда жойлашган финтех ва электрон тижорат лойиҳаларига сармоя киритишни режалаштирмоқда.

Ҳозирда у энг мос юрисдикцияни танламоқда, компания яқин бир ярим-икки ой ичида рўйхатдан ўтиши кутиляпти. Добродеев «келажакда улар ўртасида синергия яратиш қулайроқ бўлиши» учун лойиҳаларнинг назорат пакетларини сотиб олмоқчи.

Биринчи босқичда Добродеев компанияга ўз жамғармаларидан бир неча ўн миллион доллар сармоя киритишга тайёр, кейин (тахминан бир йил ўтгач) у халқаро инвесторлардан, масалан, Ҳиндистон ёки Хитойдан қўшимча инвестицияларни жалб қилмоқчи.

Бу инвестиция компаниясига бошқа мамлакатларда, масалан, Миср, Иордания, Покистон ва Жануби-Шарқий Осиё мамлакатларида лойиҳаларни амалга ошириш имконини беради.

Добродеев 2022 йил февраль ойи бошида ВК бош директори лавозимидан кетганидан кейин USM Telecom раҳбари лавозимини эгаллади. USM вакили Forbes нашрига Добродеевнинг кетиши ҳақидаги маълумотни тасдиқлади.

USM’нинг собиқ топ-менежери энди ўз лойиҳаларига эътибор қаратади.

«Бир неча ой давомида мен нима қилишни хоҳлаётганимни ҳал қилиш учун ижодий изланишда бўлдим. Энди кўпроқ тадбиркор эканимни тушуняпман ва ўз компаниямни яратишга тўлиқ эътибор қаратмоқчиман», — деди VK собиқ раҳбари.

Ҳозир Добродеев Қозоғистон ва Ўзбекистонда 10 миллион долларга яқин тўрт-бешта шартнома бўйича музокаралар олиб бормоқда.

Ушбу лойиҳалардан бири товарлар сотиладиган бозорни ишга тушириш бўлиб, кейинчалик уни бошқа мамлакатларда ҳам ривожлантириш мумкин.

Тахминларга кўра, лойиҳанинг ишга туширилиши 2022 йилнинг кузида бўлиб ўтади.

 «Бу бизнесда самарали логистикани яратиш муҳим. Ўз тажрибамиз ёрдамида Ўзбекистон ва Қозоғистондаги 50-60 миллион кишилик аудиторияга товарлар етказиб бериш бўйича етакчи ўйинчини ярата оламиз: бу бозор ҳозир ушбу мамлакатларда бўш», — деди Добродеев.

Шунингдек, VK’нинг собиқ раҳбари молиявий хизматларга сармоя киритишни режалаштирмоқда, чунки у «пул ўтказмалари, тўловлар, кредитлар ва товарларни бўлиб-бўлиб сотиб олишда тез ва қулай фойдаланишга ёрдам берадиган молиявий технологияларнинг кириб бориши потенциалини» кўрмоқда.

Добродеевнинг сўзларига кўра, сўнгги уч-беш йил ичида VK жамоаси билан биргаликда у ривожланган бозорларда рақамли хизматларни ривожлантиришга эътибор қаратган, аммо ҳозир улар жуда тўйинган.

«Кичикроқ кўринадиган, лекин катта ўсиш потенциалига эга бўлган кўплаб ривожланаётган бозорлар мавжуд. Банклар ва чакана сотувчилар каби юқори даражада ривожланган анъанавий офлайн хизматлар мавжуд эмас, шунинг учун агар сиз дарҳол рақамли режимга ўтсангиз, анъанавий иқтисодиётга қараганда анча жиддийроқ бозор улушини олишингиз мумкин», — деб ҳисоблайди у.

United Investors асосчиси Александр Горнийнинг фикрича, Kaspi банк экотизими Қозоғистонда аллақачон яратилган ва бу дунёдаги энг муваффақиятли экотизимлардан бири ва МДҲдаги энг муваффақиятли венчур инвестициялардан биридир.

«Мен Kaspi билан нолдан ва кенг жабҳада рақобатлаша олмайди деб ўйламайман, бу Россияда янги Yandex яратишга ўхшайди. Ўзбекистон, аксинча, нисбатан эркин ва ўсиб бораётган бозор, шунинг учун у ерда янги лидер пайдо бўлиши вақти келган бўлиши мумкин», — дейди у.

KPMG маълумотларига кўра, 2020 йилда Ўзбекистонда электрон тижорат бозори 643,9 миллион долларга, Қозоғистонда эса 2,143 миллиард долларга етган. Ўзбекистон бозорининг сўнгги баҳолари йўқ.

PwC компаниясининг дастлабки ҳисоб-китобларига кўра, Қозоғистонда 2021 йилда электрон тижорат бозори ҳажми 2020 йилга нисбатан 1,4 миллиард доллардан 2 миллиард долларгача ошган.

Шу билан бирга, бозорнинг қарийб 70 фоизини Kaspi экотизим бозори (915 миллион доллар), ундан кейин Wildberries (145 миллион доллар) ва Флип (15 миллион доллар) эгаллаган.