«Ўзбекистонга нақд чет эл валютаси олиб келишда чеклов қўйилиши хавфи ҳақиқатан ҳам мавжуд» — Марказий банк раиси
Мамаризо Нурмуродовнинг Kommers.uz мухбирига айтишича, Марказий банк Нью-Йорк федерал захира банкидан нақд валюта банкнотларини олиб келиб, буюртмага асосан тижорат банкларига тарқатмоқда.
Марказий банк раиси Мамаризо Нурмуродов Ўзбекистонга АҚШ федерал банкларидан нақд чет эл валютасини олиб келишда чеклов қўйилиши хавфи ҳақиқатан ҳам мавжудлигини маълум қилди. Бу ҳақда Kommers.uz мухбири хабар бермоқда.
Регулятор раҳбарининг Kommers.uz мухбирига айтишича, Ўзбекистон ва қўшни давлатларнинг тижорат банклари нақд валюта банкнотларини асосан Россия банкларидан олиб кирар эди.
«Ҳозирги кунда Россия банкларига қўйилган чекловлар банкларимизнинг имкониятларини кескин чеклаб қўйди. Шу сабабли, биз март ойидан бошлаб марказлашган тартибда Нью-Йорк федерал захира банкидан нақд валюта банкнотларини олиб келиб, тижорат банклари буюртмасига асосан, ҳар ойда 1-2, айрим пайтлари 3 марта уларнинг нақд валютага бўлган талабларини қондириб келяпмиз», — дейди у.
Нурмуродовнинг таъкидлашича, Марказий банк ушбу ҳаракатлар билан юқорида келтирилган муаммони ечишга ҳаракат қилмоқда.
«Лекин бу тижорат банкларининг ўзлари ҳам нақд чет эл валютаси олиб келиши мумкин эмас, деган хулосага олиб келмаслиги керак. Уларнинг ўзлари ҳам Европа давлатларидан валюта олиб келиб, валюта айирбошлаш ва пул ўтказмалари бўйича операцияларида фойдаланяпти», — дейди Марказий банк раиси.
Мамаризо Нурмуродовнинг хулоса қилишича, бу Марказий банкнинг функционал мажбуриятига кирмайди, лекин регулятор муаммолар юзага келишининг олдини олишга ҳаракат қилмоқда.
«Бу Марказий банкнинг функционал мажбуриятига кирмаса ҳам, биз чекловлар ўрнатилган мамлакатларда кузатилаётган муаммолар Ўзбекистонда ҳам юзага келишининг олдини олиш учун шу ишни (нақд валюта олиб келиб тарқатиш — таҳр.) йўлга қўйдик. Охирги икки ойда 2,5 миллиард доллардан ортиқ банкнотларни олиб келиб, банкларга тарқатдик», — дейди у.
Мамаризо Нурмуродов март ойида Ўзбекистонда нақд доллар ёки евро тақчиллиги ҳолатлари кузатилмаётганини маълум қилганди.
«Бугунги кунда мамлакатда нақд доллар ёки евро тақчиллиги ҳолатлари кузатилмаяпти. Тижорат банклари ички бозорда нақд хорижий валюта етарлилигини таъминлаб келмоқдалар. Мавжуд нақд валюта захиралари ўртача 3-4 ойлик нақд айирбошлаш операцияларига бўлган талабни тўлиқ қондира олади», — деганди у.
Марказий банк раиси, шунингдек, 2020 йилда пандемиянинг бошланғич даврида авиақатновлар бўйича аксарият давлатлар томонидан киритилган чекловлар сабабли тижорат банклари томонидан нақд хорижий валютанинг мустақил олиб келиниши қийинлашганини айтганди. Бундай вазиятда ҳам Марказий банк томонидан нақд хорижий валютани олиб келиш жараёнини марказлашган ҳолда ташкил этилиб, тижорат банкларига тақдим этилган.