Автомобиль бозори таҳлили: январь ойида фойдаланилган машиналар савдоси ҳисобига жадал ўсиш кузатилди
2022 йил январь ойида 113,2 минг дона автотранспорт воситалари давлат рўйхатидан ўтказилди.

Ўзбекистон автомобиль бозорида сотувлар йил бошидан буён жадаллик билан ўсди. Бироқ ўсиш асосан иккиламчи автомобиль бозоридаги фаоллик билан изоҳланади. Бу ҳақда Иқтисодий тадқиқотлар ва ислоҳотлар маркази шарҳида сўз боради.
2022 йил январь ойида 113,2 минг дона автотранспорт воситалари давлат рўйхатидан ўтказилди ва ўтган йилнинг январига нисбатан 126,4 фоизга, 2020 йил январь ойига нисбатан эса 138,4 фоизга ошди.
Экспертлар автомобилларни рўйхатдан ўтказишлар сонининг кескин даражада ўсишини 2022 йил 1 январдан автотранспорт воситаларини сотиб олганлик учун йиғимнинг тўлиқ бекор қилиниши ҳамда олди-сотди шартномасини нотариал расмийлаштириш учун ундириладиган давлат божини базавий ҳисоблаш миқдорининг 3 баробари миқдорида белгиланиши билан изоҳламоқда.
Ўзбекистонга автотранспорт воситаларини сотиб олиш ва/ёки вақтинчалик олиб киришда тўланадиган йиғим 2022 йилги давлат бюджети тўғрисидаги қонунга асосан бекор қилинган.

Қайд этиш керакки, 2022 йил январгача фуқаролар иккиламчи бозордан сотиб олинган автомобилларни олди-сотди шартномаларини давлат рўйхатидан ўтказишда ортиқча харажатларга йўл қўймаслик учун «умумий ишончнома» расмийлаштиришни афзал кўрар эди.
Қонунчиликка киритилган ўзгартиришлардан сўнг аввал «умумий ишончнома» бўйича автомашина сотиб олган фуқаролар автотранспортни ўз номига расмийлаштира бошлаган.
Жорий йилнинг январь ойида бирламчи бозордан сотиб олинган автомобиллар сони 27,9 мингтани ташкил этган. Йил бошидан буён автомобиллар савдоси 2021 йил декабрь ойига нисбатан 2,7 фоизга ошган.
Бозорнинг ўсиши асосан фойдаланилган автомобилларни сотиш ва сотиб олиш ҳисобига таъминланди. Иккиламчи бозорда харид қилинган автомобиллар сони 85,3 мингтага (ўсиш 180,2 фоиз) етган.

Янги автотранспорт воситаларини рўйхатдан ўтказишлар сони Самарқанд (95,6 фоиз), Сурхондарё (89,4 фоиз), Навоий (75,4 фоиз) ва Фарғона (60,5 фоиз) вилоятларида сезиларли даражада ошган бўлса, Тошкент шаҳрида (-44,7 фоиз) ва Тошкент вилоятида (-0,9 фоиз) камайиш кузатилган.
Чет элда ишлаб чиқарилган автомобиллар олди-сотди шартномалари сони 1,9 мингтани ташкил этиб, 2021 йил декабрь ойига нисбатан 41 фоизга камайди (2021 йил январь ойига нисбатан ўсиш – 71 фоиз).

Иккиламчи бозордан сотиб олинган автотранспорт воситаларини расмийлаштиришлар сони энг кўп бўлган ҳудудлар Тошкент шаҳри – 13,6 минг (2021 йил декабрда – 2,1 минг), Самарқанд – 9,7 минг (3,7 минг), Фарғона – 9 минг (2,9 минг), Наманган – 8,1 минг (2,7 минг), ва Андижон – 7,2 минг (2,3 минг) вилояти ҳисобига тўғри келган.
Президент Шавкат Мирзиёев Ўзбекистонда машинасозлик саноатини ривожлантириш бўйича йиғилиш ўтказди ва мазкур йиғилиш асносида ички талабни қондириш мақсадида биринчи ярим йилликда 160 мингта, йил якунига қадар 275 мингта автомобиль ишлаб чиқариш зарурлигини қайд этди.
Шунингдек, ҳукуматга импорт автомобиллари учун божхона божи ставкаларини 2 баробарга (30 фоиздан 15 фоизга) пасайтириш бўйича қарор лойиҳасини ишлаб чиқишга топшириқ берилди. Ушбу чора автомобилларни сотиб олиш учун ички талабни қондиришга ёрдам бериши керак.






