Марказий банк бир ойда 4 та банкни жаримага тортди

18:19 · 19.12.2025

Вақтинча меҳнатга лаёқатсизлик ва туғиш нафақаларини тайинлаш тартиби белгиланди

11:43 · 19.12.2025

Трамп Green Card дастурини тўхтатишни буюрди

11:36 · 19.12.2025

Ўзбекистонда ишламайдиган айрим оилалар учун нафақа ва ёрдам пуллари тўхтатилади

10:08 · 19.12.2025

Ўзбекистонликларга АҚШ компанияларига инвестиция қилишга рухсат берилади

16:59 · 18.12.2025

Ўзбекистонликлар тобора кичикроқ уйлар сотиб олмоқда

15:44 · 18.12.2025

Ўзбекистонда 2026 йилда ҳам ҚҚС, фойда солиғининг базавий ставкаси, даромад солиғи ўзгаришсиз қолади

14:27 · 18.12.2025

Ўзбекистонда 1 январдан кўчмас мулк объектлари қиймати у жойлашган ҳудуддан келиб чиқиб белгиланади

12:26 · 18.12.2025

Тошкентда яшил ҳудудларни қандай кенгайтирса бўлади? Президент топшириғи ва дунё тажрибаси

16:31 · 17.12.2025

Энг кўп эътирозларга сабаб бўлаётган хусусий ўқув марказлари ва платформалар рўйхати эълон қилинди

14:49 · 17.12.2025

Кредит олишига қандай тақиқ қўйиш мумкин?

11:12 · 17.12.2025

Ўзбекистонда таксиларда йўл ҳақи сезиларли даражада ошди

10:11 · 17.12.2025

Жаҳон банки Ўзбекистонга 100 млн доллар кредит ва 5 млн долларлик грант ажратади

15:41 · 16.12.2025

Январь ойидан бери сўм қадри 7,5 фоизга ошди — Марказий банк

14:13 · 16.12.2025

Маҳаллий компания ва банкларга хорижий валютада облигация чиқаришга рухсат берилади

12:15 · 16.12.2025

Ўзбекистон Марказий банкининг вазифалари кенгайтирилади

17:03 · 15.12.2025

Тадбиркорларга давлат ва хусусий хизматлар Бизнес ҳамроҳ лойиҳаси орқали кўрсатилади

11:47 · 15.12.2025

Ўзбекистонда электромобиллар импорти кескин қисқарди

10:11 · 15.12.2025

Ўзбекистон банк тизимида рақобат даражаси қандай?

Ўзбекистон банкларининг рақобат даражаси банкларнинг активлари, кредит портфели ва депозитлари бўйича таҳлил қилинди. Активлар бўйича ҲҲИ индекси 1520 дан 2022 йил 1 декабрь ҳолатига 1016 гача пасайган бўлса, кредитлар бўйича ушбу кўрсаткич 1709 дан 1082 гача тушди, депозитлар бўйича эса 919 дан 852 гача тушган

Ўзбекистон банк тизимида рақобат даражаси қандай?

Прогнозлаштириш ва макроиқтисодий тадқиқотлар институти экспертлари томонидан Ўзбекистон банк тизимида рақобат даражаси таҳлил қилинди.

Мазкур тадқиқотда Ҳерфиндал-Ҳиршман индекси (ҲҲИ)дан фойдаланилди. Мазкур индекс бозор концентрациясининг умумқабул қилинган ўлчовларидан бири ҳисобланади ва бозор рақобатбардошлигини аниқлаш учун ишлатилади.

Қайд этилишича, сўнгги 5 йилда Ўзбекистон банк тизимида рақобат активлар бўйича ҳам, кредитлар бўйича ҳам, депозитлар бўйича ҳам ортиб бормоқда. 2018 йил 1 январь ҳолатига активлар бўйича ҲҲИ индекси 1520 бўлган бўлса, 2022 йил 1 декабрь ҳолатига 1016 гача пасайди. Кредитлар бўйича ушбу кўрсаткич 1709 дан 1082 гача тушди.

Шунингдек, депозитлар бозорида бозор иқтисодиёти тамойилларига асосан фаолият олиб борилиши сабабли банклар ўртасида депозитлар учун кучли кураш мавжуд ва бу кураш йилдан йилга ортиб бормоқда. Ушбу тенденция депозитлар бўйича ҲҲИ индексининг 919 дан 852 гача тушганида ҳам яққол намоён бўлди.

Активлар. Давлат улуши мавжуд энг йирик топ-5 банкларнинг («Ўзмиллий банк», «Саноатқурилишбанк», «Асакабанк», «Ипотека банк», «Агробанк») банк тизими активларидаги улуши 70,9 фоиздан 60,5 фоизгача камайди. Давлат улуши мавжуд бошқа банклар улуши 11 фоиздан 18 фоизгача ошган бўлса, хусусий банклар улуши 18,1 фоиздан 21,5 фоизгача кўпайди. 2025 йилга бориб, банк тизими активларининг умумий ҳажмида давлат улуши бўлмаган банклар активлари улушини 60 фоизгача ошириш режалаштирилган.

Мазкур даврда банк тизимига Tenge Bank, TBC Bank, Anor Bank, Uzum (Apelsin) bank ва Poytaxt Bank кириб келди. Ушбу банкларнинг жами активлардаги улуши 1,8 фоизга етди.

Кредитлар. Топ-5 банкларнинг жами кредит портфелидаги улуши 77 фоиздан 64 фоизгача камайди. Хусусий банклар улуши 11,6 фоиздан 16,6 фоизгача кўпайган бўлса, давлат улуши мавжуд бошқа банклар улуши 19 фоизга етди. Хусусий банклардан Kapital Bank, Hamkorbank, «Ипак йўли» банки тижорат кредитлари бозорида давлат улуши мавжуд банклар учун ҳам, бошқа хусусий банклар учун ҳам жиддий рақобатчига айланди. Kapital Bank’нинг жами кредит портфелидаги улуши 1,2 фоиздан 3,8 фоизгача ошган бўлса, Ипак йўли» банки улуши 1,8 фоиздан 2,1 фоизга кўпайди. Hamkorbank эса бозордаги 3 фоизлик улушини сақлаб келмоқда.

Депозитлар. 2018 йилнинг бошида топ-5 банклар банк тизимидаги жами депозитларнинг 51,2 фоизга эгалик қилган бўлса, 2022 йил 1 декабрь ҳолатига келиб уларнинг улуши 46,9 фоизгача қисқарди. Хусусий банклар томонидан жалб қилинган депозитлар улуши 34,1 фоиздан 36,4 фоизгача кўпайди. Давлат улуши мавжуд бошқа банкларнинг депозит бозоридаги улуши 2 фоиз бандга — 14,7 фоиздан 16,7 фоизгача ошди.

Депозитлар бозорида давлат улуши мавжуд банклар ва хусусий банклар ўртасидаги рақобатдан кўра хусусий банклар ўртасидаги ўзаро рақобат кучлироқ ҳисобланади. ЎзКДБ банкнинг ушбу бозордаги улуши 8,6 фоиздан 3,6 фоизгача камайган бўлса, Kapital Bank ўз улушини 4,8 фоиздан 10,9 фоизга етказиб олди. Hamkorbank депозитлари улуши 5,5 фоиздан 3 фоизгача камайди.

Депозитлар учун рақобатнинг кучайиши муддатли депозитлар бўйича фоиз ставкаларининг жозибадорлигида ҳам ўз аксини топади. Масалан, 2017 йилнинг апрель ойида юридик шахслар муддатли депозитлари бўйича ўртача фоиз ставкаси 5,8 фоизни ташкил этган бўлса, 2017 йилнинг декабрь ойига келиб 12,1 фоизгача кўтарилди. 2022 йилнинг декабрь ойида эса 16,9 фоизга етди. Жисмоний шахсларнинг муддатли депозитлари бўйича ўртача ставка эса сўнгги 2 йилда 20 фоизни ташкил этиб келмоқда.

Марказий банк бир ойда 4 та банкни жаримага тортди
Янгиликлар 18:19 · 19.12.2025
Марказий банк бир ойда 4 та банкни жаримага тортди
Вақтинча меҳнатга лаёқатсизлик ва туғиш нафақаларини тайинлаш тартиби белгиланди
Янгиликлар 11:43 · 19.12.2025
Вақтинча меҳнатга лаёқатсизлик ва туғиш нафақаларини тайинлаш тартиби белгиланди
Трамп Green Card дастурини тўхтатишни буюрди
Янгиликлар 11:36 · 19.12.2025
Трамп Green Card дастурини тўхтатишни буюрди
Ўзбекистонда ишламайдиган айрим оилалар учун нафақа ва ёрдам пуллари тўхтатилади
Янгиликлар 10:08 · 19.12.2025
Ўзбекистонда ишламайдиган айрим оилалар учун нафақа ва ёрдам пуллари тўхтатилади
Ўзбекистонликларга АҚШ компанияларига инвестиция қилишга рухсат берилади
Янгиликлар 16:59 · 18.12.2025
Ўзбекистонликларга АҚШ компанияларига инвестиция қилишга рухсат берилади
Ўзбекистонликлар тобора кичикроқ уйлар сотиб олмоқда
Янгиликлар 15:44 · 18.12.2025
Ўзбекистонликлар тобора кичикроқ уйлар сотиб олмоқда