Ўзбекистонда устав капитали камида 300 млрд сўм бўлган қайта суғурта компанияси ташкил этилади

15:49 · 31.10.2025

Ўзбекистон аҳолиси даромадлари 9 ойда 8,4 фоизга ошди

10:20 · 31.10.2025

Ўзбекистонда кузатилмайдиган иқтисодиёт ҳажми 36,1 млрд доллардан ошди

17:09 · 30.10.2025

Ўзбекистонда асосий товарлар нархи барқарорлаштирилади

15:09 · 30.10.2025

Ҳомиладорлик ва меҳнатга лаёқатсизлик нафақаларини энди иш берувчи эмас, давлат тўлайди

10:12 · 30.10.2025

Ўзбекистонда аҳоли сотиб олганидан кўра кўпроқ валюта сотмоқда

13:47 · 29.10.2025

Ижтимоий нафақа ва ёрдам пулларидан кредит қарзини ундириш тақиқланади

9:13 · 29.10.2025

2026 йилда асосий солиқ ставкалари ўзгаришсиз қолади

13:31 · 28.10.2025

Ташқи қарз жалб қилиш бюджет дефицити билан боғлиқ — Марказий банк раиси

10:26 · 28.10.2025

Сотувчиларга нархларни сунъий ошириб, сўнг арзонлаштирилган нархни чегирма деб кўрсатиш орқали истеъмолчиларни чалғитиш тақиқланди

17:39 · 27.10.2025

Банк кредити ва ташқи қарзларни жалб қилишни назорат қилиш тартиби белгиланди

11:55 · 27.10.2025

Ўзбекистонда ўртача ойлик иш ҳақи 6 млн сўмдан кўтарилди

10:12 · 27.10.2025

Ўзбекистон ЖСТга кириш йўлида Европа Иттифоқи билан музокараларни якунлади

12:37 · 25.10.2025

Ўзбекистон иккиламчи санкцияга тушиш масаласига жуда ҳам жиддий қарайди — Марказий банк раиси

15:40 · 24.10.2025

Ўзбекистонда асосий капиталга инвестициялар 15,2фоизга ошди

11:52 · 24.10.2025

Марказий банк асосий ставкани 14 фоиз даражасида қолдирди

10:55 · 24.10.2025

Сентябрда Ўзбекистон электромобиллар сотуви рекорд даражага етди

11:17 · 23.10.2025

Ўзбекистон аҳолиси банкларга катта миқдорда доллар сотаётгани маълум бўлди

10:39 · 23.10.2025

«Уйингизга хуш келибсиз!» — Airbnb’нинг муваффақият тарихи

Airbnb — бу оддий ижара платформасидан миллионлаб одамлар учун уйдек муҳит яратадиган глобал экотизимга айланган сервис. Унинг тарихи — ижодкорлик, жасорат ва фойдали ғояни қандай қилиб миллиардлик бизнесга айланиши мумкинлигининг ёрқин намунасидир.

«Уйингизга хуш келибсиз!» — Airbnb’нинг муваффақият тарихи

Ушбу рақамли платформа Facebook ва Amazon қаторида туришга қодир — унда 200 дан ортиқ мамлакатдаги 100 мингта шаҳар бўйлаб 7 миллиондан ортиқ ижарага таклифлар мавжуд. Сўнгги йилларда компаниянинг даромади 22 баравар ошди, асос солинганидан буён жалб қилинган инвестициялар ҳажми эса 4,4 миллиард долларни ташкил этмоқда.

Airbnb — бутун дунё бўйлаб қисқа муддатли турар жойни ижарага бериш хизмати. Компания 2008 йилда пайдо бўлган, бу ҳали sharing economy концепцияси шаклланишидан бир неча йил аввал эди. Ҳозир бўлса Airbnb айнан шу концепция билан узвий боғланган ҳолда танилган.

Лос-Анжелесдаги ишини ташлаган Брайан Чески Сан-Францискога, университетдаги дўсти Жо Геббиянинг ёнига боради. Улар биргаликда Airbnb’ни ишга туширади. Стартап ғояси квартира учун тўлов қилиш эҳтиёжидан келиб чиққан. Ижара ҳақи 1150 долларни ташкил этарди, лекин бир пайтлари уларнинг қўлида фақат 1000 доллар қолганди. Бу вақт шаҳарда Американинг саноат дизайни жамияти конференцияси бўлиб ўтаётган эди ва дўстлар меҳмонхоналарда жой тополмаган меҳмонларни уйларига вақтинча жойлаштириб, пул ишлаб олишга қарор қилади. Улар меҳмонларга учта ҳаво тўшаги ва нонушта таклиф қилади — Airbed & Breakfast (ҳаво тўшаги ва нонушта). Кейинчалик улар сайт яратишади ва унга Airbedandbreakfast.com деб ном беришади. Вақт ўтиши билан ном қисқартирилиб Airbnb бўлган ва уларга Гарвард университети битирувчиси, Microsoft’нинг собиқ дастурчиси Нейтан Блечарзик қўшилган.

Платформа ишга тушган биринчи йилда кунига 10-20 та брон амалга оширилган. Ҳозирда эса бу кўрсаткич 2 миллиондан ошади.

Биринчи инвестицияларни топиш осон кечмаган: 2008 йил июнь ойида улар 7 та венчур инвестори билан боғланади — 5 тасидан рад жавоби олишади, иккита хат эса умуман жавобсиз қолади. Улар инвесторларга компаниянинг 10 фоиз улушини 150 минг доллар эвазига таклиф қилишганди. Ҳозир бу улушнинг қиймати 4 миллиард доллардан ошиб кетган. Бугунги кунда Airbnb лойиҳасига сармоя киритганлар орасида DST, Sequoia, Andreessen Horowitz, Tiger Global ва Fidelity Investments каби йирик фондлар бор. Компания ташкил этилганидан бери тахминан 4,4 миллиард доллар сармоя жалб қилган.

Ёшлар стартапни кредит ҳисобига ривожлантираётган бўлсалар-да, қўшимча даромад манбаларини ҳам излаб топишган. Масалан, 2008 йилда Колорадо штатидаги Денвер шаҳрида бўлиб ўтган Демократик партия съезди олдидан улар Барак Обама тасвири туширилган овсянка қутиларини дизайн қилишади. 500 донадан иборат партияни ўзлари йиғиб, овсянка билан тўлдириб, ҳар бирини 40 доллардан сувенир сифатида сотишади. Сотувдан тушган пулни стартапни ривожлантиришга йўналтиришади.

Айни шу овсянка қутилари Airbnb’ни Пол Грэмнинг венчур фондига тегишли Y Combinator бизнес-инкубатор дастурига олиб киради. Компания 20 минг доллар миқдорида инвестиция, бизнес ғояни синаб кўриш учун 3 ой вақт ва Нью-Йоркқа кўчиб ўтиш тавсиясини олади.

Янги жойга кўчиб ўтгач, Чески, Геббия ва Блечарзик Airbnb фаолияти моделини ишлаб чиқишади: улар ижарага таклиф этилаётган уйларни шахсан текширишарди (ҳатто ўзлари Airbnb орқали квартира ижарага олишарди), сифатли суратлар, калитларни топшириш ва уйни тозалаш жараёнини пухта ўйлаб чиқишади.

2011 йилда лойиҳа 1 миллионта брон қилиш чегарасидан ўтади ва АҚШдан ташқарига чиқади — Европа бозорига кириб бориш мақсадида учта домен сотиб олинади ва саккизта европа шаҳрида офислар очилади.

Ҳозирги кунда компаниянинг 500 миллионга яқин мижози бор ва дунёдаги энг йирик турар жой фондига эга — Airbnb’да 7 миллионта таклиф мавжуд, солиштириш учун: HomeAway’да 2 миллион, Marriott’да 1,3 миллион, Hilton’да 0,9 миллион, Intercontinental’да эса 0,8 миллион.

Сервис қандай пул ишлайди

Airbnb’нинг асосини икки томонлама онлайн платформа ташкил қилади — у дунё бўйлаб уй ва квартира эгаларига ўз мулкини ижарага бериш, сайёҳларга эса уларни брон қилиш имконини беради. Airbnb бу жараёнда воситачи сифатида иштирок этади.

Airbnb’нинг асосий харажатлари тўрт йўналишда жамланган:

  • Технологик инфратузилма,
  • Ходимлар ойлиги,
  • Фотографлар хизмат ҳақи,
  • Маркетинг.

Airbnb ҳар бир брон учун 14,2 фоизгача фойдаланувчидан, ва 3 фоиз транзакция учун уй эгасидан комиссия олади (Airbnb Plus фойдаланувчилари ва Италиядаги ижарачилар учун бу кўрсаткич юқорироқ бўлиши мумкин).

Бундан ташқари, уй эгалари эълон жойлаштириш учун 14-20 фоиз ҳақ тўлайди (Хитойда бу кўрсаткич 10 фоиз).

Airbnb’нинг маълум қилишича, компания 2017 ва 2018 йилларда EBITDA бўйича (солиқлар, фоизлар ва бошқа харажатлардан олдинги кўрсаткич) фойда кўрган. 2017 йилда компания даромади 2,6 млрд доллар, 2018 йилда эса 3,6 млрд долларни ташкил этган.

Airbnb уй эгаларининг ҳам даромад топишига ёрдам беради. Анъанавий ижара хизматлари билан солиштирилганда, Airbnb орқали уйни ижарага берган одам ўртача анъанавий ижарадан икки баробар кўп даромад олиши мумкин.

Компаниянинг бозордаги улуши ҳар 2-3 йилда икки бараварга ошмоқда. Бу ўсишнинг асосий сабаби — Airbnb’нинг классик меҳмонхона хизматларига нисбатан анча арзон бўлиши (айрим ҳолатларда 60 фоизгача фарқ).

Ўсиш истиқболлари

Airbnb’нинг келажакдаги ўсишига катта туртки берадиган омил — компаниянинг Халқаро Олимпия Қўмитаси (XOҚ) билан 2028 йилгача тузилган ҳомийлик шартномаси. Унга кўра, Airbnb Токио (2020), Пекин (2022), Париж (2024), Милан (2026) ва Лос-Анжелесда (2028) бўлиб ўтадиган Олимпия ўйинлари пайтида спортчилар ва расмийлар учун бепул турар жой билан таъминлайди.

Airbnb энди оддий ижара платформаси эмас — у дунёдаги энг йирик тадбирлар учун турар жой хостинги билан шуғулланувчи глобал майдонга айланган. Олимпиадада тахминан 15 минг атлет иштирок этади ва 500-700 минггача меҳмон ташриф буюради.

Airbnb’нинг номер фонди яқин рақиби HomeAway’дан 2,5 баравар катта. 2008 йилда хизмат ишга тушганидан бери, Airbnb орқали уйини ижарага берган фойдаланувчилар жами 80 миллиард доллардан ортиқ даромад топган (2019 йил 15 сентябр ҳолатига кўра).

Бугунги кунда Airbnb базасида 100 мингдан зиёд шаҳарларда жойлашган 7 миллионта турар жой объекти бор.

Ўзбекистонда устав капитали камида 300 млрд сўм бўлган қайта суғурта компанияси ташкил этилади
Янгиликлар 15:49 · 31.10.2025
Ўзбекистонда устав капитали камида 300 млрд сўм бўлган қайта суғурта компанияси ташкил этилади
Ўзбекистон аҳолиси даромадлари 9 ойда 8,4 фоизга ошди
Янгиликлар 10:20 · 31.10.2025
Ўзбекистон аҳолиси даромадлари 9 ойда 8,4 фоизга ошди
Ўзбекистонда кузатилмайдиган иқтисодиёт ҳажми 36,1 млрд доллардан ошди
Янгиликлар 17:09 · 30.10.2025
Ўзбекистонда кузатилмайдиган иқтисодиёт ҳажми 36,1 млрд доллардан ошди
Ўзбекистонда асосий товарлар нархи барқарорлаштирилади
Янгиликлар 15:09 · 30.10.2025
Ўзбекистонда асосий товарлар нархи барқарорлаштирилади
Ҳомиладорлик ва меҳнатга лаёқатсизлик нафақаларини энди иш берувчи эмас, давлат тўлайди
Янгиликлар 10:12 · 30.10.2025
Ҳомиладорлик ва меҳнатга лаёқатсизлик нафақаларини энди иш берувчи эмас, давлат тўлайди
Ўзбекистонда аҳоли сотиб олганидан кўра кўпроқ валюта сотмоқда
Янгиликлар 13:47 · 29.10.2025
Ўзбекистонда аҳоли сотиб олганидан кўра кўпроқ валюта сотмоқда