
Марказий банк ривожланган мамлакатларнинг давлат облигацияларини сотиб олмоқчи
Ўзбекистон Марказий банки аллақачон АҚШ ғазначилик қоғозларини сотиб олган, бироқ ҳозирда бошқа мамлакатларнинг қарз воситаларига ҳам сармоя киритиш имкониятини кўриб чиқмоқда. Регуляторнинг таъкидлашича, гап фақат давлат облигациялари ҳақида кетмоқда, корпоратив акциялар эмас.

Ўзбекистон Марказий банки АҚШникига қўшимча равишда бошқа ривожланган мамлакатлар давлат облигацияларини ҳам сотиб олиш имкониятига рухсат берди. Бу ҳақда 19-центабр куни бўлиб ўтган матбуот анжуманида халқаро захираларни бошқариш департаменти бошлиғи Санжар Валиев маълум қилди, деб ёзмоқда Spot.
Унинг сўзларига кўра, захиралар диверсификацияси юқори ликвидлиги туфайли АҚШ ғазначилик облигацияларини сотиб олишдан бошланган. «Келгусида бошқа ривожланган мамлакатларнинг қимматли қоғозларини ҳам кўриб чиқишни режалаштирганмиз», — деди у.
Шу билан бирга, МБ департаменти директорининг аниқлик киритишича, бу чет эл компаниялари акцияларини сотиб олишга эмас, балки фақат давлат облигацияларига тегишли.
2024 йил май ойида регулятор ўз тарихида биринчи марта хорижий давлат облигацияларига 35 миллион доллар сармоя киритганди. Кейинчалик, октабр ойида яна 65 миллион долларга АҚШ ғазначилиги қоғозлари сотиб олинди.
Август ойида Ўзбекистоннинг халқаро захиралари 50 миллиард доллардан ошди, бу 2013 йилдан бери кузатилаётган тарихдаги рекорд. Унинг 40 миллиард доллардан ортиғи (деярли 80%) олтин захиралари бўлиб, унинг МБ захирасидаги ҳажми 11,8 миллион трой унцияга (367 тонна) етди. Захираларнинг хорижий валютадаги қисми 9,45 миллиард долларни ташкил этади. Қимматли қоғозлар ушбу захираларнинг 2 фоизини ёки 1 миллиард доллардан сал кўпроғини ташкил қилади.
Марказий банкнинг олтин-валюта захиралари миллий иқтисодиёт ва молия тизимининг барқарорлигини таъминлашда асосий ўрин тутади. Улар кескин тебранишлар юз берганда курсга таъсир кўрсатиш орқали миллий валюта барқарорлигини қўллаб-қувватлаш, кредиторлар олдидаги ташқи мажбуриятларни тўлаш, инқирозли вазиятларда импортни қоплаш, шунингдек, ташқи иқтисодий рисклардан суғурта қилиш учун ишлатилиши мумкин.
Захиралар экспорт қилинадиган товарлар нархининг кескин ўзгариши, халқаро санкциялар, глобал молиявий инқирозлар ёки валюта бозорларидаги тебранишлар каби ташқи таъсирлардан ўзига хос «хавфсизлик ёстиғи» вазифасини бажаради.






