Namangandagi mahallada 5 000 nafardan ortiq aholi ilk bor ichimlik suv bilan ta’minlandi

22:34 · 17.10.2024

O‘zbekistonning 2025-yilga mo‘ljallangan asosiy makroiqtisodiy ko‘rsatkichlari muhokama qilindi

18:54 · 17.10.2024

Sun’iy intellekt bo‘yicha Prezident qarori qabul qilindi

14:39 · 17.10.2024

Janubiy Koreya Jizzaxda chiqindini qayta ishlash zavodi quradi

14:24 · 17.10.2024

Poytaxtdagi pulli “parkovka” narxlari tasdiqlandi

12:32 · 17.10.2024

Raqamli startaplar dasturi amalga oshiriladi

12:35 · 16.10.2024

Telegram Qozog‘istonda ofisini ochishni rejalashtirmoqda

17:10 · 14.10.2024

Iqtisodiyot bo‘yicha Nobel laureatlari e’lon qilindi

16:55 · 14.10.2024

Iqtisodiyot tarmoqlarida aerokosmik texnologiyalar joriy etiladi

15:58 · 14.10.2024

Toshkent-Andijon pulli avtomobil yo‘li 6 yil muddatda quriladi

14:17 · 11.10.2024

Ilon Mask Cybercab robot taksini namoyish etdi

11:04 · 11.10.2024

2024 yilda 340 ta milliy standart, keyingi yil oxirigacha 38 ta reglament ishlab chiqiladi

9:47 · 11.10.2024

O‘zbekistonda ipoteka bozori susaymoqda

19:18 · 10.10.2024

O‘zbekistonga sakkiz oyda 13 mingga yaqin elektromobil import qilindi

15:48 · 10.10.2024

Toshkent shahri 7,5 million odam yashaydigan yirik megapolisga aylantiriladi

11:31 · 10.10.2024

Bloomberg: Apple har yili yangi mahsulotlar chiqarilishidan voz kechishi mumkin

17:25 · 09.10.2024

Pavel Durov “Telegram”da qanday yangi funksiyalar paydo bo‘lishini aytdi

17:09 · 09.10.2024

“Sun’iy intellektning cho‘qintirgan otasi”ga Nobel berildi

12:16 · 09.10.2024
Таҳлил 13:26 · 25.07.2024

Markaziy bank asosiy stavkani pasaytirdi. Bu qanday natijaga olib keladi?

Markaziy bank asosiy stavkani 0,5 foiz bandga pasaytirib, 13,5 foizga tushirdi. Shuningdek, yillik umumiy inflyatsiya kutilmasi ham 9 foiz darajasida qayta ko‘rib chiqildi. Xo‘sh, asosiy stavkaning pasaytirilishi qanday natija beradi? Uning iqtisodiyotga ijobiy ta'siri bormi? Bu haqda Kommers.uz‘ning tahliliy maqolasida tanishishingiz mumkin.

Markaziy bank asosiy stavkani pasaytirdi. Bu qanday natijaga olib keladi?
  1. Bugun, 25-iyul 2024-yil, Markaziy bank Boshqaruvi asosiy stavkani yillik 0,5 foiz bandga pasaytirib, 13,5 foizga tushirdi. Bu qaror inflyatsiyaning kutilganidan past bo‘lishi va energiya tariflarining ikkilamchi ta’sirining yumshoqroq bo‘lishi bilan bog‘liq. Yil yakunida inflyatsiya prognoz koridorining quyi chegaralarida shakllanishi bo‘yicha ishonch oshmoqda.

Bu qanday natijalarga olib keladi?

Birinchidan, iqtisodiy faollik va inflyatsion bosimning pasayishi ko‘zda tutilmoqda. Inflyatsiya darajasining sezilarli darajada pasayishi va meva-sabzavotlar narxlarining qulaylashishi iste’molchilar uchun ijobiy yangilik bo‘ldi. Tashqi bozorlardagi narxlar dinamikasi ham import inflyatsiyasini kamaytirishda davom etmoqda.

Boshqa bir muhim yangilik shundaki, 2024-yilning II choragida iqtisodiyot real hisobda 6,4 foizga o‘sdi. Bu, sanoat, qurilish va xizmatlar sohalarida yuqori faollik bilan bog‘liq. Yuqori investitsion faollik, xususan, to‘g‘ridan-to‘g‘ri xorijiy va xususiy kapital qo‘yilmalari iqtisodiyotning o‘sishiga katta hissa qo‘shmoqda.

Tadbirkorlar orasida iqtisodiy faollik va ishbilarmonlik kayfiyati bo‘yicha indekslarda so‘nggi ikki oyda nisbatan pasayish kuzatilgan bo‘lsa-da, ijobiy natijalar saqlanib qolmoqda. Yilning II yarmida ham yuqori investitsion va ishlab chiqarish faolligining saqlanib qolishi prognozlarni yaxshilab, real YAIM o‘sishi 5,7-6,2 foizgacha oshdi.

Valyuta oqimlarining sezilarli oshishi va so‘m almashuv kursining barqarorligi eksport tushumlari va pul o‘tkazmalari hajmlarini oshirishi kutilmoqda. Bank tizimi umumiy likvidligi va kreditlar hajmi dinamikasi nisbatan qat’iy pul-kredit sharoitlari saqlanib qolayotganligini ko‘rsatmoqda.

Yil yakuniga qadar inflyatsion kutilmalar va xizmatlar bazaviy inflyatsiyasi bilan bog‘liq ayrim noaniqliklar saqlanib qolmoqda. Markaziy bank inflyatsiyaning 5 foizlik targetiga erishishga qaratilgan nisbatan qat’iy pul-kredit siyosatini davom ettiradi.

Asosiy stavkani ko‘rib chiqish bo‘yicha navbatdagi yig‘ilish 2024-yil 12-sentyabrga belgilangan.

Ushbu qaror tadbirkorlar uchun bir qator foydalar keltirishi mumkin. Keling, bu yangilikni tadbirkorlar nuqtayi nazaridan ko‘rib chiqamiz:

Kreditlar bo‘yicha xarajatlarning kamayishi

Asosiy stavkaning pasayishi banklarning qarz berish shartlarini yumshatishi va kreditlar bo‘yicha foiz stavkalarini kamaytirishi mumkin. Bu, o‘z navbatida, tadbirkorlar uchun kredit olish xarajatlarini qisqartiradi. Kreditlar arzonroq bo‘lganda, tadbirkorlar yangi investitsiyalar qilish yoki mavjud biznesni kengaytirish uchun ko‘proq mablag‘ ajratishi mumkin.

Investitsiya qobiliyatining oshishi

Arzonroq kreditlar tadbirkorlarning yangi loyihalarni amalga oshirish yoki mavjud biznesni rivojlantirishga qaratilgan investitsiyalarga ko‘proq imkoniyat yaratadi. Bu, o‘z navbatida, ish o‘rinlarini yaratishi va iqtisodiy o‘sishni qo‘llab-quvvatlashi mumkin.

Inflyatsion bosimning pasayishi

Asosiy stavkaning pasayishi inflyatsiya bosimini kamaytirishi mumkin. Inflyatsiya darajasi past bo‘lganida, narxlar barqaror bo‘ladi va tadbirkorlar uchun rejalashtirish va moliyaviy boshqaruv osonlashadi. Bu, ayniqsa, xom ashyo va xizmatlar narxlarining o‘zgarishi tadbirkorlik faoliyatiga ta’sir qiladigan sohalarda muhim ahamiyatga ega.

Ishbilarmonlik kayfiyatining yaxshilanishi

Inflyatsiyaning pasayishi va iqtisodiy sharoitlarning yaxshilanishi tadbirkorlar orasida ijobiy ishbilarmonlik kayfiyatini yaratadi. Yaxshi iqtisodiy muhit va pasaygan kredit xarajatlari tadbirkorlarni yanada faolroq va ijodiyroq qilishga undaydi.

O‘rta va kichik bizneslarga ko‘proq imkoniyatlar

Kichik va o‘rta bizneslar ko‘pincha katta korxonalarga nisbatan moliyaviy qiyinchiliklarga duch keladi. Asosiy stavkaning pasayishi ularning moliyaviy yukini yengillashtirib, bizneslarini rivojlantirish va yangi imkoniyatlardan foydalanishlariga yordam beradi.

Eksport imkoniyatlarining kengayishi

Agar iqtisodiyotning umumiy ahvoli yaxshilanishi va so‘mning almashuv kursi barqaror bo‘lsa, eksportchi tadbirkorlar uchun qimmatbaho mahsulotlar va xizmatlarning xorijiy bozorlarda raqobatbardoshligi oshadi. Bu eksport hajmlarini oshirishga va yangi bozorlarni ochishga yordam beradi.

Xulosa

Markaziy bankning asosiy stavkani pasaytirishi tadbirkorlar uchun bir qator ijobiy o‘zgarishlarni keltirib chiqarishi mumkin. Kredit xarajatlarining kamayishi, investitsiya imkoniyatlarining oshishi va inflyatsiya bosimining pasayishi bizneslarni rivojlantirish va iqtisodiy o‘sishga hissa qo‘shish imkoniyatini beradi. Shuningdek, yaxshi iqtisodiy sharoitlar tadbirkorlik faoliyatida o‘zgarishlarni tezlashtirib, yangi imkoniyatlarni yaratishi mumkin.

Namangandagi mahallada 5 000 nafardan ortiq aholi ilk bor ichimlik suv bilan ta’minlandi
Янгиликлар 22:34 · 17.10.2024
Namangandagi mahallada 5 000 nafardan ortiq aholi ilk bor ichimlik suv bilan ta’minlandi
O‘zbekistonning 2025-yilga mo‘ljallangan asosiy makroiqtisodiy ko‘rsatkichlari muhokama qilindi
Иқтисодиёт, Янгиликлар 18:54 · 17.10.2024
O‘zbekistonning 2025-yilga mo‘ljallangan asosiy makroiqtisodiy ko‘rsatkichlari muhokama qilindi
Sun’iy intellekt bo‘yicha Prezident qarori qabul qilindi
Технология, Янгиликлар 14:39 · 17.10.2024
Sun’iy intellekt bo‘yicha Prezident qarori qabul qilindi
Janubiy Koreya Jizzaxda chiqindini qayta ishlash zavodi quradi
Иқтисодиёт, Янгиликлар 14:24 · 17.10.2024
Janubiy Koreya Jizzaxda chiqindini qayta ishlash zavodi quradi
Poytaxtdagi pulli “parkovka” narxlari tasdiqlandi
Янгиликлар 12:32 · 17.10.2024
Poytaxtdagi pulli “parkovka” narxlari tasdiqlandi
Raqamli startaplar dasturi amalga oshiriladi
Иқтисодиёт, Янгиликлар 12:35 · 16.10.2024
Raqamli startaplar dasturi amalga oshiriladi