Хориждан товар олиб киришига чекловлар кучайтирилди

0:27 · 20.04.2025

Ўзбекистонда 1 июлдан бошлаб бирорта товар экспортига чеклов бўлмайди

16:36 · 18.04.2025

Қарз олувчи вафот этганидан кейин қарзни ким тўлайди?

12:39 · 18.04.2025

«Аҳолининг ҳаддан ташқари қарздорлиги хатари мавжуд» — Фитч Ўзбекистонда микроқарзлар беришнинг ўсиши ҳақида

11:05 · 18.04.2025

Марказий банкка молиявий ташкилотлар устидан янги ваколатлар берилди

10:31 · 18.04.2025

Ўзбекистонда 2,5 млн квадрат метр янги омбор майдонларига эҳтиёж бор

19:41 · 17.04.2025

Nubank стартапини 10 йил ичида Лотин Америкасидаги энг қиммат необанкка айлантирган шахс — Дэвид Велес муваффақияти

11:11 · 17.04.2025

Қарздорлик ҳисобига банклар балансига олинган мол-мулклар тўғридан-тўғри сотилади

10:44 · 17.04.2025

Тошкентда квартиралар ижараси сезиларли даражада арзонлашди

18:29 · 16.04.2025

Ўзбекистонда ҳар бир қурилаётган объектнинг QR-кодли паспорти жорий этилади

12:16 · 16.04.2025

АҚШ Ўзбекистонга ажратилиши керак бўлган 2,5 млн долларлик грантни бекор қилди

10:46 · 16.04.2025

Инфляцион кутилмалар: аҳоли ва бизнес энг кўп коммунал хизматлар қимматлашидан ташвишланмоқда

10:13 · 16.04.2025

Ўзбекистонда қайси соҳа ходимларига талаб юқори экани маълум бўлди

13:09 · 15.04.2025

Биржа савдоларида иштирок этувчиларнинг «ишончлилик» рейтинги тузилади

11:21 · 15.04.2025

Омонат ёки облигация: 2025 йилда қайси бири кўпроқ даромад келтиради

10:45 · 15.04.2025

Leapmotor автомобили Ўзбекистонда қайта синовлардан муваффақиятли ўтди ва унинг савдосига рухсат берилди

22:59 · 14.04.2025

Марказий банк нақд пулсиз тўлов учун ягона QR-код яратмоқчи

13:55 · 14.04.2025

Уоррен Баффетт: Трампнинг савдо урушлари даврида ҳам бойлигини ошираётган инвестиция даҳоси

11:17 · 14.04.2025
Таҳлил 13:26 · 25.07.2024

Markaziy bank asosiy stavkani pasaytirdi. Bu qanday natijaga olib keladi?

Markaziy bank asosiy stavkani 0,5 foiz bandga pasaytirib, 13,5 foizga tushirdi. Shuningdek, yillik umumiy inflyatsiya kutilmasi ham 9 foiz darajasida qayta ko‘rib chiqildi. Xo‘sh, asosiy stavkaning pasaytirilishi qanday natija beradi? Uning iqtisodiyotga ijobiy ta'siri bormi? Bu haqda Kommers.uz‘ning tahliliy maqolasida tanishishingiz mumkin.

Markaziy bank asosiy stavkani pasaytirdi. Bu qanday natijaga olib keladi?
  1. Bugun, 25-iyul 2024-yil, Markaziy bank Boshqaruvi asosiy stavkani yillik 0,5 foiz bandga pasaytirib, 13,5 foizga tushirdi. Bu qaror inflyatsiyaning kutilganidan past bo‘lishi va energiya tariflarining ikkilamchi ta’sirining yumshoqroq bo‘lishi bilan bog‘liq. Yil yakunida inflyatsiya prognoz koridorining quyi chegaralarida shakllanishi bo‘yicha ishonch oshmoqda.

Bu qanday natijalarga olib keladi?

Birinchidan, iqtisodiy faollik va inflyatsion bosimning pasayishi ko‘zda tutilmoqda. Inflyatsiya darajasining sezilarli darajada pasayishi va meva-sabzavotlar narxlarining qulaylashishi iste’molchilar uchun ijobiy yangilik bo‘ldi. Tashqi bozorlardagi narxlar dinamikasi ham import inflyatsiyasini kamaytirishda davom etmoqda.

Boshqa bir muhim yangilik shundaki, 2024-yilning II choragida iqtisodiyot real hisobda 6,4 foizga o‘sdi. Bu, sanoat, qurilish va xizmatlar sohalarida yuqori faollik bilan bog‘liq. Yuqori investitsion faollik, xususan, to‘g‘ridan-to‘g‘ri xorijiy va xususiy kapital qo‘yilmalari iqtisodiyotning o‘sishiga katta hissa qo‘shmoqda.

Tadbirkorlar orasida iqtisodiy faollik va ishbilarmonlik kayfiyati bo‘yicha indekslarda so‘nggi ikki oyda nisbatan pasayish kuzatilgan bo‘lsa-da, ijobiy natijalar saqlanib qolmoqda. Yilning II yarmida ham yuqori investitsion va ishlab chiqarish faolligining saqlanib qolishi prognozlarni yaxshilab, real YAIM o‘sishi 5,7-6,2 foizgacha oshdi.

Valyuta oqimlarining sezilarli oshishi va so‘m almashuv kursining barqarorligi eksport tushumlari va pul o‘tkazmalari hajmlarini oshirishi kutilmoqda. Bank tizimi umumiy likvidligi va kreditlar hajmi dinamikasi nisbatan qat’iy pul-kredit sharoitlari saqlanib qolayotganligini ko‘rsatmoqda.

Yil yakuniga qadar inflyatsion kutilmalar va xizmatlar bazaviy inflyatsiyasi bilan bog‘liq ayrim noaniqliklar saqlanib qolmoqda. Markaziy bank inflyatsiyaning 5 foizlik targetiga erishishga qaratilgan nisbatan qat’iy pul-kredit siyosatini davom ettiradi.

Asosiy stavkani ko‘rib chiqish bo‘yicha navbatdagi yig‘ilish 2024-yil 12-sentyabrga belgilangan.

Ushbu qaror tadbirkorlar uchun bir qator foydalar keltirishi mumkin. Keling, bu yangilikni tadbirkorlar nuqtayi nazaridan ko‘rib chiqamiz:

Kreditlar bo‘yicha xarajatlarning kamayishi

Asosiy stavkaning pasayishi banklarning qarz berish shartlarini yumshatishi va kreditlar bo‘yicha foiz stavkalarini kamaytirishi mumkin. Bu, o‘z navbatida, tadbirkorlar uchun kredit olish xarajatlarini qisqartiradi. Kreditlar arzonroq bo‘lganda, tadbirkorlar yangi investitsiyalar qilish yoki mavjud biznesni kengaytirish uchun ko‘proq mablag‘ ajratishi mumkin.

Investitsiya qobiliyatining oshishi

Arzonroq kreditlar tadbirkorlarning yangi loyihalarni amalga oshirish yoki mavjud biznesni rivojlantirishga qaratilgan investitsiyalarga ko‘proq imkoniyat yaratadi. Bu, o‘z navbatida, ish o‘rinlarini yaratishi va iqtisodiy o‘sishni qo‘llab-quvvatlashi mumkin.

Inflyatsion bosimning pasayishi

Asosiy stavkaning pasayishi inflyatsiya bosimini kamaytirishi mumkin. Inflyatsiya darajasi past bo‘lganida, narxlar barqaror bo‘ladi va tadbirkorlar uchun rejalashtirish va moliyaviy boshqaruv osonlashadi. Bu, ayniqsa, xom ashyo va xizmatlar narxlarining o‘zgarishi tadbirkorlik faoliyatiga ta’sir qiladigan sohalarda muhim ahamiyatga ega.

Ishbilarmonlik kayfiyatining yaxshilanishi

Inflyatsiyaning pasayishi va iqtisodiy sharoitlarning yaxshilanishi tadbirkorlar orasida ijobiy ishbilarmonlik kayfiyatini yaratadi. Yaxshi iqtisodiy muhit va pasaygan kredit xarajatlari tadbirkorlarni yanada faolroq va ijodiyroq qilishga undaydi.

O‘rta va kichik bizneslarga ko‘proq imkoniyatlar

Kichik va o‘rta bizneslar ko‘pincha katta korxonalarga nisbatan moliyaviy qiyinchiliklarga duch keladi. Asosiy stavkaning pasayishi ularning moliyaviy yukini yengillashtirib, bizneslarini rivojlantirish va yangi imkoniyatlardan foydalanishlariga yordam beradi.

Eksport imkoniyatlarining kengayishi

Agar iqtisodiyotning umumiy ahvoli yaxshilanishi va so‘mning almashuv kursi barqaror bo‘lsa, eksportchi tadbirkorlar uchun qimmatbaho mahsulotlar va xizmatlarning xorijiy bozorlarda raqobatbardoshligi oshadi. Bu eksport hajmlarini oshirishga va yangi bozorlarni ochishga yordam beradi.

Xulosa

Markaziy bankning asosiy stavkani pasaytirishi tadbirkorlar uchun bir qator ijobiy o‘zgarishlarni keltirib chiqarishi mumkin. Kredit xarajatlarining kamayishi, investitsiya imkoniyatlarining oshishi va inflyatsiya bosimining pasayishi bizneslarni rivojlantirish va iqtisodiy o‘sishga hissa qo‘shish imkoniyatini beradi. Shuningdek, yaxshi iqtisodiy sharoitlar tadbirkorlik faoliyatida o‘zgarishlarni tezlashtirib, yangi imkoniyatlarni yaratishi mumkin.

Хориждан товар олиб киришига чекловлар кучайтирилди
Янгиликлар 0:27 · 20.04.2025
Хориждан товар олиб киришига чекловлар кучайтирилди
Ўзбекистонда 1 июлдан бошлаб бирорта товар экспортига чеклов бўлмайди
Янгиликлар 16:36 · 18.04.2025
Ўзбекистонда 1 июлдан бошлаб бирорта товар экспортига чеклов бўлмайди
Қарз олувчи вафот этганидан кейин қарзни ким тўлайди?
Янгиликлар 12:39 · 18.04.2025
Қарз олувчи вафот этганидан кейин қарзни ким тўлайди?
«Аҳолининг ҳаддан ташқари қарздорлиги хатари мавжуд» — Фитч Ўзбекистонда микроқарзлар беришнинг ўсиши ҳақида
Молия, Янгиликлар 11:05 · 18.04.2025
«Аҳолининг ҳаддан ташқари қарздорлиги хатари мавжуд» — Фитч Ўзбекистонда микроқарзлар беришнинг ўсиши ҳақида
Марказий банкка молиявий ташкилотлар устидан янги ваколатлар берилди
Янгиликлар 10:31 · 18.04.2025
Марказий банкка молиявий ташкилотлар устидан янги ваколатлар берилди
Ўзбекистонда 2,5 млн квадрат метр янги омбор майдонларига эҳтиёж бор
Янгиликлар 19:41 · 17.04.2025
Ўзбекистонда 2,5 млн квадрат метр янги омбор майдонларига эҳтиёж бор