Тошкентдан тўртта вилоятга экспресс контейнер поездлари қатновлари йўлга қўйилади

18:32 · 10.02.2023

Ўзбекистонда карам етиштирувчилар аномал совуқ туфайли катта зарар кўрди

15:01 · 10.02.2023

Ўзбекистондан Афғонистонга темир йўл қатнови 10 февралдан тикланди

14:21 · 10.02.2023

Ўзбекистон Малайзияда ипакчилик бўйича қўшма корхона ташкил этади

13:27 · 10.02.2023

Самарқанд шаҳри халқаро туризм ва бизнес марказига айлантирилади

12:51 · 10.02.2023

Ўзбекистон, Қозоғистон ва Россия уч томонлама «газ иттифоқи» тузишни тезлаштирмоқда

11:46 · 10.02.2023

«IMEI-кодни рўйхатдан ўтказишни бепул қилгач, жавобгарлик белгиласа бўлади» — Кушербаев

11:06 · 10.02.2023

Meta икки йиллик тақиқдан сўнг Дональд Трампнинг Facebook ва Instagram аккаунтларини тиклади

10:24 · 10.02.2023

Ўзбекистон авиа юк ташувлари соҳасида E-freight халқаро стандарти жорий этилади

20:45 · 09.02.2023

Food city савдо мажмуасидан Қўйлиқ 7-метро бекатигача бепул автобус ҳаракати йўлга қўйилди

18:52 · 09.02.2023

Миср компанияси Ўзбекистонда трансформатор ишлаб чиқариш корхонасини ташкил этади

18:05 · 09.02.2023

Тошкент йўл инфратузилмасини яхшилашда Япония компаниясининг 3D камераларидан фойдаланилиши мумкин

16:40 · 09.02.2023

Тошкент халқаро аэропортида йўловчиларни кутиб олиш учун бир нечта зоналар қурилади

15:47 · 09.02.2023

Транзит, нефть ва туризм: зилзила Туркия иқтисодиётига қандай зарба берди?

14:21 · 09.02.2023

ОТБ Ўзбекистонга иқтисодий бошқарувни яхшилаш учун 150 млн доллар ажратди

13:29 · 09.02.2023

SpaceX Украина ҳарбийларига Starlink ёрдамида дронларни бошқаришни тақиқлади

12:44 · 09.02.2023

Mercator Group савдо тармоғи Ўзбекистонда филиалини очади

11:30 · 09.02.2023

Самарқанд халқаро технология университети ўзининг янги кампус макетини тақдим этди

11:09 · 09.02.2023
Таҳлил 20:59 · 14.11.2021

Қаҳва саноатидаги инқироз. Иқлим ўзгариши — ишлаб чиқарувчилар учун таҳдид

Дунёда кофе етиштириш учун майдон 2050 йилга келиб, икки бараварга қисқариши мумкин

Қаҳва саноатидаги инқироз. Иқлим ўзгариши — ишлаб чиқарувчилар учун таҳдид
Фото: «1about-tea.ru»

Иқлим ўзгаришлари бир қанча соҳалар қатори қаҳва саноати ривожига ҳам салбий таъсир кўрсатмоқда. Вақти келиб, қаҳва етиштирувчилар ҳақиқий инқирозга дуч келиши мумкин.

Маълумотларга кўра, агар ҳарорат ўзгариши тенденцияси шу йўсинда давом этса, 2050 йилга келиб, кофе етиштириш учун майдон дунё бўйлаб икки бараварга қисқариши мумкин. Саноат етакчилари — Бразилия ва Вьетнам эса бундан ҳам кўпроқ йўқотишларга учрайди. 2080 йилга келиб, қаҳва бутунлай йўқ бўлиб кетиши мумкин.

The Climate Institute маълумотларига кўра, аллақачон дунёда дуккакли экинларнинг ҳосилдорлиги пасайиб бормоқда: Танзанияда ўртача ҳароратнинг ошиши туфайли маҳсулот 50 фоизга камайган.

Фото: The Climate Institute

Манбаларга кўра, жаҳонда 25 миллион қаҳва ишлаб чиқарувчиларнинг аксарияти кичик фермерлардир. Маҳсулот етказиб бериш тармоқларида жами 120 миллиондан ортиқ киши ишлайди.

Кўпгина мамлакатлар иқтисодиёти қаҳва экспорти билан боғлиқ: Никарагуада бу бюджет даромадларининг 17 фоизи, Эфиопияда 33 фоизи, Бурундида эса 59 фоизини ташкил этади.

Бозор учун оқибатлар

Қаҳва етиштириш учун мавжуд майдонларнинг қисқариши бозордаги навлар сонини ҳам камайтиради. Баъзи ишлаб чиқарувчи мамлакатлар иқлим ўзгаришидан фойда кўрмоқда. Шарқий Африка ва Осиёда қаҳва етиштириш осонлашмоқда.

Келажакда қаҳва етказиб беришнинг кескин пасайиши нархларга таъсир қилиши мумкин. Биржадаги чайқовчилик туфайли нархлар бир неча баравар ўсиши эҳтимоли юқори.

Шунингдек, қаҳва бозоридаги ўзгаришлар бошқа экинлар етиштиришга ҳам таъсир кўрсатмоқда. Кўпинча салқин иқлим шароитида етиштириладиган экинлар қаҳва плантациялари билан алмаштирилади.

Финлар таклифи

Финляндия олимлари қаҳва инқирозидан чиқишнинг ўзига хос йўлини таклиф қилди. Улар қаҳвани лабараторияда етиштирмоқчи.

Технология сунъий гўшт етиштиришга ўхшайди. Финляндия техник тадқиқот марказида қаҳва ҳужайра бўлиниши орқали ишлаб чиқарилади. Қовурилганидан кейин уни оддий маҳсулот билан бир хил тарзда тайёрлаш мумкин.

Олимларнинг таъкидлашича, бундай маҳсулотларни оммавий ишлаб чиқариш қаҳва дарахтларини ўстиришдан кўра камроқ инсон ва сув ресурсларини талаб қилади. Лекин унинг пештахталарда пайдо бўлиши учун ҳали анча вақт бор: қонунчилик базасини шакллантириш ва сармояларни жалб қилиш учун камида тўрт йил керак бўлади.

Тошкентдан тўртта вилоятга экспресс контейнер поездлари қатновлари йўлга қўйилади
Бизнес 18:32 · 10.02.2023
Тошкентдан тўртта вилоятга экспресс контейнер поездлари қатновлари йўлга қўйилади
Ўзбекистонда карам етиштирувчилар аномал совуқ туфайли катта зарар кўрди
Бизнес 15:01 · 10.02.2023
Ўзбекистонда карам етиштирувчилар аномал совуқ туфайли катта зарар кўрди
Ўзбекистондан Афғонистонга темир йўл қатнови 10 февралдан тикланди
Янгиликлар 14:21 · 10.02.2023
Ўзбекистондан Афғонистонга темир йўл қатнови 10 февралдан тикланди
Ўзбекистон Малайзияда ипакчилик бўйича қўшма корхона ташкил этади
Бизнес 13:27 · 10.02.2023
Ўзбекистон Малайзияда ипакчилик бўйича қўшма корхона ташкил этади
Самарқанд шаҳри халқаро туризм ва бизнес марказига айлантирилади
Бизнес 12:51 · 10.02.2023
Самарқанд шаҳри халқаро туризм ва бизнес марказига айлантирилади
Ўзбекистон, Қозоғистон ва Россия уч томонлама «газ иттифоқи» тузишни тезлаштирмоқда
Иқтисодиёт 11:46 · 10.02.2023
Ўзбекистон, Қозоғистон ва Россия уч томонлама «газ иттифоқи» тузишни тезлаштирмоқда