2021 йилда Ўзбекистонда кўчмас мулк бозори сезиларли даражада фаоллашди. Бу ҳақда республика Марказий банки эълон қилган ҳисоботда сўз боради.

Қайд этилишича, кўчмас мулк бозорининг фаоллашишига ипотека кредитлаш ва арзон уй-жой дастурлари кўпайиши ҳисобига аҳоли томонидан талабнинг ортиши сабаб бўлган.

Бундан ташқари, валюта курсининг нисбатан барқарорлашуви кўчмас мулк бозорига ҳам ўз таъсирини ўтказган. 2021 йилда 2020 йилга нисбатан 14,5 фоизга кўп олди-сотди операциялари амалга оширилган.

Уй-жой олди-сотди шартномаларининг сезиларли ўсиши Наманган (42 фоиздан ортиқ), Бухоро (+38 фоиз), Андижон (+34 фоиз) ва Самарқанд (31 фоиздан ортиқ) вилоятларида кузатилган. Шу билан бирга, пойтахтда уй-жой олди-сотдиси бўйича тузилган битимлар улуши 2020 йилдаги 33 фоиздан 2021 йилда 29 фоизга, Тошкент вилоятида мос равишда 14 фоиздан 12 фоизга камайган.

«Ушбу ўзгариш Тошкент шаҳри ва унга яқин туманларда уй-жойга бўлган талабнинг ортиб бориши босқичма-босқич нормаллашаётганидан далолат беради ва бошқа ҳудудларда инфратузилманинг ривожланиши аҳолининг ҳудудий бозорларда кўчмас мулк сотиб олишига асосий сабаб бўлиши мумкин», дейилади хабарда.

Нарх динамикаси

2021 йилнинг 4-чорагида нархларнинг янада жадал ўсиши кузатилган ва иккинчи даражали уй-жойларнинг ўртача қиймати республикада 3-чоракга нисбатан 5,1 фоизга ошган.

Тошкент шаҳрида ўтган чоракларга нисбатан кўчмас мулк нархларининг нисбатан барқарор ўсиши 1,5-2 фоизга кузатилган бўлса, тўртинчи чоракда ўсиш суръатларининг тезлашиши (4,2 фоиз) кузатилди. Катта эҳтимол билан нархларнинг ошиши 2021 йилда мамлакатда ҳукм сураётган макроиқтисодий шароитлар билан боғлиқ

Шунингдек, Самарқанд, Андижон, Бухоро ва Сирдарё вилоятларида нархларнинг 10 фоиздан ортиқ ўсиши кузатилган. Агар уй-жой сотиб олиш ва сотиш бўйича битимлар сонига мурожаат қиладиган бўлсак, бу ҳудудларда талаб ва нарх ўртасида яқин ижобий боғлиқлик мавжуд.

Шу билан бирга, таннархнинг сезиларли даражада ошиши, эҳтимол, намунадаги қимматроқ квартираларнинг устунлиги билан боғлиқ (жойлашув, инфратузилмани ривожлантириш, мебель жиҳозлари ва таъмирлаш туфайли). Бошқа ҳудудларда ўртача ўзгариш нархларнинг кескин сакрашларисиз кўрсатилади.