Xitoy O‘zbekistonning JSTga a’zo bo‘lishini qo‘llab-quvvatladi
O‘zbekiston Xitoy bilan Jahon savdo tashkilotiga (JST) a’zo bo‘lish bo‘yicha muzokaralarni yakunladi. 28-noyabr kuni Pekinda bo‘lib o‘tgan uchrashuv natijasida, Xitoy mamlakatni qo‘llab-quvvatlagan yigirma ikkinchi davlatga aylandi. O‘zbekiston 2026-yilgacha JSTga a’zo bo‘lishni rejalashtirib, bu jarayonni tezlashtirish uchun huquqiy islohotlar o‘tkazmoqda.
O‘zbekiston va Xitoy Jahon savdo tashkilotiga (JST) a’zo bo‘lish bo‘yicha muzokaralarini muvaffaqiyatli yakunladi. Bu haqda O‘zbekiston Prezidentining JST masalalari bo‘yicha maxsus vakili Azizbek Urunov ma’lum qildi. 28-noyabr kuni Pekinda bo‘lib o‘tgan ikki tomonlama muzokaralar natijasida, Xitoy O‘zbekistonning tashkilotga a’zo bo‘lishini qo‘llab-quvvatlovchi yigirma ikkinchi davlat bo‘ldi.
Azizbek Urunov o‘zining ijtimoiy tarmoqdagi sahifasida shunday deydi:«Yilning oxiri O‘zbekiston uchun JSTga a’zolik borasida juda ahamiyatli bo‘ldi. Jahonning ikki yirik savdo hamkori — AQSh va Xitoy bilan muzokaralar nihoyasiga yetdi. Hozirda 22 ta mamlakat bilan muzokaralar yakunlandi, ko‘p qolmadi.»
U o‘z postida Xitoyning Savdo vazirligi va uning yuqori lavozimli vakillari Li Fey va Li Defengga konstruktiv muloqot uchun minnatdorchilik bildirib, muzokaralarning samarali o‘tganini ta’kidladi.
Bundan avval, noyabr boshida Azizbek Urunov O‘zbekistonning JSTga a’zo bo‘lish bo‘yicha Rossiya, Xitoy va Yevropa Ittifoqi bilan muzokaralar olib borayotganini bildirgan edi. Uning so‘zlariga ko‘ra, nomzod davlat tashkilotga a’zo bo‘lishdan oldin ikki tomonlama muzokaralar o‘tkazishi zarur. O‘zbekiston eksport va importni tartibga solishning yanada takomillashtirish ustida ishlamoqda, chunki bu xorijiy bozorlarga chiqish imkoniyatini yaratadi.
2023-yilning iyunida O‘zbekistonda JST masalalari bo‘yicha maxsus vakil lavozimi tashkil etilgan. Ushbu lavozimning asosiy vazifasi tashkilotga a’zo bo‘lish jarayonini tezlashtirish va zarur huquqiy o‘zgarishlarni amalga oshirishdan iborat. Shavkat Mirziyoyev sentabr oyida JST bosh direktori Ngozi Okonjo-Iveala bilan uchrashib, a’zolik masalalarini muhokama qilgan edi. Tomonlar qonunchilikni JSTning bitim va qoidalariga moslashtirishga kelishib olgan.
O‘zbekiston 2026-yilgacha tashkilotga a’zo bo‘lishni rejalashtirgan, hozirda esa JST ishchi guruhi mamlakatni qo‘shimcha majburiyatlar olishga chaqirmoqda. Prezident Shavkat Mirziyoyev o‘z nutqida JSTga a’zo bo‘lishni mamlakatdagi islohotlarning ajralmas qismi deb atagan, chunki proteksionizm O‘zbekistonning rivojlanish imkoniyatlarini cheklashi mumkin.
JSTga a’zo bo‘lish jarayonida O‘zbekiston bir qator davlatlar bilan muzokaralarni yakunladi. 2023-yilning sentabrida 18 davlat bilan muzokaralar muvaffaqiyatli yakunlandi va o‘sha davrda Braziliya va Shri-Lankaga nisbatan bozorga kirish bo‘yicha protokollar imzolandi. Azizbek Urunovning ta’kidlashicha, JSTga a’zo bo‘lish orqali O‘zbekiston iqtisodiyotiga qo‘shimcha 17% o‘sish kiritilishi mumkin.
Shuningdek, O‘zbekiston AQSh bilan bir yildan ortiq davom etgan muzokaralarni ham yakunladi va Qo‘shma Shtatlar mamlakatni qo‘llab-quvvatlagan 21-davlat bo‘ldi.
O‘zbekiston Prezidentining taklifiga ko‘ra, qonunchilikni JSTga moslashtirish borasida yangi parlament komissiyasi tuzilishi kutilmoqda. Shu bilan birga, bojxona bojlari va soliq imtiyozlarining bekor qilinishi JSTga a’zo bo‘lish bilan bog‘liq jarayonlarning bir qismi sifatida amalga oshiriladi.