Шоҳид Рафиқ Хон 1950 йил 18 июлда Покистоннинг Лаҳор шаҳрида ўрта синф оиласида туғилган. Онаси математика профессори, отаси эса тадқиқот ва чизмачилик асбобларини сотадиган дўкон эгаси эди. Оилада икки фарзанд бўлиб, Шоҳиднинг укаси Тариқ йигирма ёшларида вафот этган. 1967 йилда, 16 ёшида Шоҳид АҚШнинг Иллинойс университетига муҳандислик бўйича ўқиш учун келади. У билан атиги 500 доллар ва катта орзулар бор эди. Америкага келган илк кечаси университетнинг YMCA хонасида 2 доллар эвазига қолади ва ошхонада идиш ювувчи сифатида соати 1,20 доллар эвазига ишлай бошлайди.

Университетда Beta Theta Pi талабалар уюшмасига аъзо бўлган Шоҳид 1971 йилда саноат муҳандислиги бўйича бакалавр даражасини олади. У ўқиш вақтида Flex-N-Gate автомобиль қисмлари ишлаб чиқарувчи компаниясида ишлай бошлайди ва битиргач, компаниянинг муҳандислик директори лавозимига тайинланади. Унинг меҳнаткашлиги ва инновацион ёндашуви кейинги муваффақиятларининг пойдеворини қўяди.

Flex-N-Gate: Бир парча бампердан глобал империягача

Шоҳид Хоннинг тадбиркорлик йўли 1978 йилда бошланади. У Flex-N-Gate’дан чиқиб, ўзининг Bumper Works компаниясини ташкил қилади. Бу компания мослаштирилган пикап машиналари учун бамперлар ишлаб чиқарарди. Шоҳиднинг асосий инновацияси — энгил, чоксиз, коррозияга чидамли бир парча бампер дизайни бўлиб, бу автомобиль саноатида стандартга айланди. Бумпер Wоркс’ни бошлаш учун у 50 000 долларлик бизнес кредити ва 16 000 доллар шахсий жамғармасидан фойдаланган.

1980 йилда Шоҳид ўзининг собиқ иш берувчиси Чарлз Глисон Бутсовдан Flex-N-Gate’ни сотиб олади ва Bumper Works’ни унга қўшади. Унинг раҳбарлигида компания АҚШнинг «Катта учлик» автомобиль ишлаб чиқарувчилари (General Motors, Ford, Chrysler) учун бамперлар етказиб берувчи сифатида ўсади. 1984 йилда Toyota пикаплари учун оз миқдорда бампер етказиб бера бошлайди, 1987 йилда Toyota пикаплари учун ягона етказиб берувчи, 1989 йилда эса АҚШдаги бутун Тоёта линияси учун эксклюзив етказиб берувчига айланади. Toyota Way фалсафасини қабул қилган Flex-N-Gate ишлаб чиқариш жараёнларини бир неча дақиқада ўзгартира оладиган даражада самарадорликка эришди.

Компания 1980 йиллардаги 17 миллион долларлик савдодан 2010 йилда 2 миллиард долларгача, 2020 йилда эса 8,89 миллиард долларгача ўсади. 2019 йилга келиб Flex-N-Gate АҚШ, Хитой, Аргентина, Испания, Франция, Германия, Мексика ва Канадада 69 та ишлаб чиқариш заводи ва 25,000 ходимга эга эди. Унинг Сандаски (Огайо) заводи АҚШдаги энг йирик автомобиль ёритиш мосламалари ишлаб чиқариш заводларидан биридир. Flex-N-Gate ҳозирда Чевролет Импала Chevrolet Impala’дан Lamborghini Gallardo Spyder’гача бўлган 45 та автомобиль бренди учун қисмлар ишлаб чиқаради.

Бироқ, компания муваффақиятлари билан бирга танқидларга ҳам дуч келган. 2012 йилда Urbana заводида соғлиқни сақлаш қоидаларини бузганлиги учун 57 000 доллар жаримага тортилган. 2013 йилда Арлингтон (Техас) ва бошқа заводларда United Automobile Workers (UAW) томонидан ишчиларни кам ҳақ олиши ва хавфли иш шароитлари ҳақида шикоятлар билдирилган. Шунга қарамай, Шоҳид Хон ишчиларнинг касаба уюшмаларига қўшилиш ҳуқуқини қўллаб-қувватлаганини айтиб, муаммоларни ҳал қилишга ҳаракат қилган.

Спорт ва кўнгилочар соҳада: Jaguars, Fulham ва AEW

Шоҳид Хон нафақат бизнесда, балки спорт ва кўнгилочар соҳада ҳам муваффақият қозонган. 2012 йилда у НФЛнинг «Жаcксонвилле Жагуарс» жамоасини 760 миллион долларга сотиб олади. Жамоани жонлантириш учун катта сармоялар киритиб, стадионни модернизация қилади ва жамоа имиджини яхшилайди. 2013 йилда у Англия Премер-лигасининг «Фулҳам Ф.C.» клубини 150–200 миллион фунт стерлингга сотиб олади.

2019 йилда Шоҳид ва унинг ўғли Тони Хон All Elite Wrestling (AEW) профессионал кураш компаниясини ташкил қилади, бу WWE’га рақиб сифатида тезда машҳурликка эришади. Тони AEW’нинг президенти ва бош директори сифатида фаолият юритади, Шоҳид эса асосий инвестор ҳисобланади. 2024 йилда Шоҳид AEW шоусида ўғлига «ҳужум» қилинганидан кейин рингга чиқиб, томошабинларни ҳайратда қолдиради.

Бундан ташқари, Шоҳид Four Seasons Hotel Toronto меҳмонхонасига эгалик қилади ва 2026 йилда Жексонвиллда янги Four Seasons лойиҳасини очишни режалаштирмоқда. У, шунингдек, Black News Channel телеканалининг асосий акциядори бўлган.

Шоҳид Хон ўз муваффақиятини жамият билан баҳам кўришга интилади. У ўзининг Иллинойс университетига 10 миллион доллар хайрия қилган. Иллинойснинг марказий қисмида яшовчи Шоҳид маҳаллий жамоатига садоқатли бўлиб, у ердаги ресторанларда оддий одамлар билан суҳбатлашишни яхши кўради. Унинг сахийлиги ва маҳаллий спорт жамоаларига сармоялари Jacksonville ва Urbana жамоаларида катта ҳурматга сазовор.

Шахсий ҳаёт ва фалсафа

Шоҳид Хон Анн Карлсон исмли аёлга узоқ йиллик учрашувлардан сўнг турмуш қурган. Уларнинг Тони ва Шанна исмли икки фарзанди бор. Шоҳид ўзини «ноанъанавий мусулмон» сифатида таърифлайди ва бизнесда «хаос — бу имконият» деган фалсафага амал қилади. У муваффақиятнинг калити сифатида маҳсулот рентабеллигини таъкидлайди: «Ой охирида пул ишлашингиз керак, бу бизнесни ривожлантириш ва одамларни ёллаш учун зарур».