Тошкентдан тўртта вилоятга экспресс контейнер поездлари қатновлари йўлга қўйилади

18:32 · 10.02.2023

Ўзбекистонда карам етиштирувчилар аномал совуқ туфайли катта зарар кўрди

15:01 · 10.02.2023

Ўзбекистондан Афғонистонга темир йўл қатнови 10 февралдан тикланди

14:21 · 10.02.2023

Ўзбекистон Малайзияда ипакчилик бўйича қўшма корхона ташкил этади

13:27 · 10.02.2023

Самарқанд шаҳри халқаро туризм ва бизнес марказига айлантирилади

12:51 · 10.02.2023

Ўзбекистон, Қозоғистон ва Россия уч томонлама «газ иттифоқи» тузишни тезлаштирмоқда

11:46 · 10.02.2023

«IMEI-кодни рўйхатдан ўтказишни бепул қилгач, жавобгарлик белгиласа бўлади» — Кушербаев

11:06 · 10.02.2023

Meta икки йиллик тақиқдан сўнг Дональд Трампнинг Facebook ва Instagram аккаунтларини тиклади

10:24 · 10.02.2023

Ўзбекистон авиа юк ташувлари соҳасида E-freight халқаро стандарти жорий этилади

20:45 · 09.02.2023

Food city савдо мажмуасидан Қўйлиқ 7-метро бекатигача бепул автобус ҳаракати йўлга қўйилди

18:52 · 09.02.2023

Миср компанияси Ўзбекистонда трансформатор ишлаб чиқариш корхонасини ташкил этади

18:05 · 09.02.2023

Тошкент йўл инфратузилмасини яхшилашда Япония компаниясининг 3D камераларидан фойдаланилиши мумкин

16:40 · 09.02.2023

Тошкент халқаро аэропортида йўловчиларни кутиб олиш учун бир нечта зоналар қурилади

15:47 · 09.02.2023

Транзит, нефть ва туризм: зилзила Туркия иқтисодиётига қандай зарба берди?

14:21 · 09.02.2023

ОТБ Ўзбекистонга иқтисодий бошқарувни яхшилаш учун 150 млн доллар ажратди

13:29 · 09.02.2023

SpaceX Украина ҳарбийларига Starlink ёрдамида дронларни бошқаришни тақиқлади

12:44 · 09.02.2023

Mercator Group савдо тармоғи Ўзбекистонда филиалини очади

11:30 · 09.02.2023

Самарқанд халқаро технология университети ўзининг янги кампус макетини тақдим этди

11:09 · 09.02.2023
Таҳлил 21:10 · 25.11.2021

Аҳолини пул жамғариш борасида рағбатлантириш: Жамғарилган маблағлардан нега самарали фойдаланилмаяпти?

Прогнозлаштириш ва макроиқтисодий тадқиқотлар институти Kommers.uz’га махсус мақола тақдим этди

Аҳолини пул жамғариш борасида рағбатлантириш: Жамғарилган маблағлардан нега самарали фойдаланилмаяпти?
Фото: «sweetcredits.ru»

Прогнозлаштириш ва макроиқтисодий тадқиқотлар институти экспертлари томонидан молиявий хизматлар соҳасида пул маблағларини автоматик жамғариб боришга мўлжалланган банк депозитларини очиш бўйича шарҳ тайёрланди.

Ўзбекистон аҳолисининг аксариятида банк тўлов карталари мавжуд бўлса-да (масалан, банк депозит ҳисоб рақамлари эгаларининг сони ҳар 1000 кишига 849 нафарни ташкил этади), фуқароларнинг фақат 19 фоизигина жамғариб борилувчи банк ҳисоб рақамларига эга. Ваҳоланки, бу кўрсаткич Туркияда 58 фоиз, Ҳиндистонда 61 фоиз, Эронда 69 фоиз, Малайзияда 103 фоиз, Хитойда эса 157 фоизни ташкил этади.

Жамғармалар иқтисодий ўсишнинг асосий манбаларидан бири ҳисобланди. Жамғармаларни шакллантириш (бўш пул маблағларининг аҳоли томонидан мунтазам йиғиб борилиши) иқтисодиётнинг қўшимча молиявий ресурсларга бўлган талабини қондиришда аҳамиятли ҳисобланади. Ҳозирги кунда мамлакатимизда ушбу пул маблағларидан самарали фойдаланилмаяпти.

Бунинг асосий сабаблари қуйидагилар:

  • биринчидан, аҳолининг жамғариб бориладиган депозитлар орқали қўшимча даромад орттириш каби молиявий билимларга етарлича эга эмас;
  • иккинчидан, аҳоли истеъмолининг катта қисмини жорий давр билан боғлаши. Натижада, пул жамғаришнинг янги механизмларини жорий қилиш кечикади.

Бундан ташқари, дунё аҳолисининг катта қисми истиқомат қилаётган паст даромадли мамлакатларда автоматик жамғармалар тизими яхши йўлга қўйилмаган. Шунинг учун, ушбу давлатларда олинадиган иқтисодий фойда нисбатан паст даражада. Зарур молиявий инфратузилманинг мавжуд эмаслиги паст даромадли мамлакатларда автоматик жамғармалар жорий қилишни ва улардан фойдаланишни чеклайди.

Бироқ, рақамли иқтисодиётнинг жадал ривожланиши молиявий хизматлардан фойдаланиш имкониятларини кенгайтиради. Бу эса ўз навбатида, расмий банк ҳисоб рақамларига эга бўлмаган кўплаб инсонларга автоматик жамғармалардан фойдаланиш имкониятини берувчи молиявий инфратузилмаларни тақдим этиши мумкин. Шу муносабат билан ПМТИ кенг қамровли тажрибани ўтказишни режалаштирмоқда. Мақсад — маблағларни автоматик тарзда жамғаришнинг истиқболли усуллари ва аҳоли маблағларини миллий иқтисодиёт ривожига жалб қилишнинг қўшимча рағбатлантирувчи омилларини ишлаб чиқиш.

Тажриба натижалари асосида аҳоли учун келажак ривожига хизмат қилувчи шахсий фондларни шакллантиришда энг қулай ва фойдали шароитларни яратувчи янги молиявий механизмларни татбиқ этиш бўйича таклиф тайёрланади ва ҳукуматга тақдим этилади. Бу эса айниқса, ривожланаётган Ўзбекистон иқтисодиётининг инвестицияларга бўлган талабини қондиришда муҳим ҳисобланади.

Жасур Жалолов, Ҳаётбек Сайдалиев

Тошкентдан тўртта вилоятга экспресс контейнер поездлари қатновлари йўлга қўйилади
Бизнес 18:32 · 10.02.2023
Тошкентдан тўртта вилоятга экспресс контейнер поездлари қатновлари йўлга қўйилади
Ўзбекистонда карам етиштирувчилар аномал совуқ туфайли катта зарар кўрди
Бизнес 15:01 · 10.02.2023
Ўзбекистонда карам етиштирувчилар аномал совуқ туфайли катта зарар кўрди
Ўзбекистондан Афғонистонга темир йўл қатнови 10 февралдан тикланди
Янгиликлар 14:21 · 10.02.2023
Ўзбекистондан Афғонистонга темир йўл қатнови 10 февралдан тикланди
Ўзбекистон Малайзияда ипакчилик бўйича қўшма корхона ташкил этади
Бизнес 13:27 · 10.02.2023
Ўзбекистон Малайзияда ипакчилик бўйича қўшма корхона ташкил этади
Самарқанд шаҳри халқаро туризм ва бизнес марказига айлантирилади
Бизнес 12:51 · 10.02.2023
Самарқанд шаҳри халқаро туризм ва бизнес марказига айлантирилади
Ўзбекистон, Қозоғистон ва Россия уч томонлама «газ иттифоқи» тузишни тезлаштирмоқда
Иқтисодиёт 11:46 · 10.02.2023
Ўзбекистон, Қозоғистон ва Россия уч томонлама «газ иттифоқи» тузишни тезлаштирмоқда