Тошкентдан тўртта вилоятга экспресс контейнер поездлари қатновлари йўлга қўйилади

18:32 · 10.02.2023

Ўзбекистонда карам етиштирувчилар аномал совуқ туфайли катта зарар кўрди

15:01 · 10.02.2023

Ўзбекистондан Афғонистонга темир йўл қатнови 10 февралдан тикланди

14:21 · 10.02.2023

Ўзбекистон Малайзияда ипакчилик бўйича қўшма корхона ташкил этади

13:27 · 10.02.2023

Самарқанд шаҳри халқаро туризм ва бизнес марказига айлантирилади

12:51 · 10.02.2023

Ўзбекистон, Қозоғистон ва Россия уч томонлама «газ иттифоқи» тузишни тезлаштирмоқда

11:46 · 10.02.2023

«IMEI-кодни рўйхатдан ўтказишни бепул қилгач, жавобгарлик белгиласа бўлади» — Кушербаев

11:06 · 10.02.2023

Meta икки йиллик тақиқдан сўнг Дональд Трампнинг Facebook ва Instagram аккаунтларини тиклади

10:24 · 10.02.2023

Ўзбекистон авиа юк ташувлари соҳасида E-freight халқаро стандарти жорий этилади

20:45 · 09.02.2023

Food city савдо мажмуасидан Қўйлиқ 7-метро бекатигача бепул автобус ҳаракати йўлга қўйилди

18:52 · 09.02.2023

Миср компанияси Ўзбекистонда трансформатор ишлаб чиқариш корхонасини ташкил этади

18:05 · 09.02.2023

Тошкент йўл инфратузилмасини яхшилашда Япония компаниясининг 3D камераларидан фойдаланилиши мумкин

16:40 · 09.02.2023

Тошкент халқаро аэропортида йўловчиларни кутиб олиш учун бир нечта зоналар қурилади

15:47 · 09.02.2023

Транзит, нефть ва туризм: зилзила Туркия иқтисодиётига қандай зарба берди?

14:21 · 09.02.2023

ОТБ Ўзбекистонга иқтисодий бошқарувни яхшилаш учун 150 млн доллар ажратди

13:29 · 09.02.2023

SpaceX Украина ҳарбийларига Starlink ёрдамида дронларни бошқаришни тақиқлади

12:44 · 09.02.2023

Mercator Group савдо тармоғи Ўзбекистонда филиалини очади

11:30 · 09.02.2023

Самарқанд халқаро технология университети ўзининг янги кампус макетини тақдим этди

11:09 · 09.02.2023

Ҳудудлар қишлоқ хўжалигида техник самарадорлик қай даражада?

ПМТИ Ўзбекистонда қишлоқ хўжалиги тармоғидаги техник самарадорликни баҳолашга қаратилган тадқиқот ўтказди. Унда тегишли йиллар давомида техник самарадорлиги паст ва аксинча юқори бўлган вилоятлар аниқланиб, паст кўрсаткичлиларига бошқа вилоят тажрибасини ўрганиш тавсия қилинган.

Ҳудудлар қишлоқ хўжалигида техник самарадорлик қай даражада?

Прогнозлаштириш ва макроиқтисодий тадқиқотлар институти (ПМТИ) Ўзбекистон ҳудудларининг қишлоқ хўжалиги тармоғидаги техник самарадорлиги кўрсаткичларини баҳолашга қаратилган тадқиқоти натижаларини Kommers.uz’га тақдим қилди.

Қайд этилишича, тадқиқотда DEA (Data Envelopment Analysis) модели асосида ишлаб чиқилган Färe-Primont индексидан фойдаланилган.

Тадқиқотда 2017-2019 йилларда Ўзбекистон ҳудудларида йирик шохли қорамол ва донли экинлар етиштиришнинг техник самарадорлиги кўриб чиқилган. Ишлаб чиқариш омиллари сифатида донли экинлар экиладиган ер майдони, ҳудудлардаги қишлоқ хўжалиги техникалари, соҳада иш билан банд аҳоли ва сарфланган органик ўғит ҳажми танлаб олинган.

Таҳлил натижаларига кўра омилларнинг ялпи унумдорлик кўрсаткичи (TFI) бўйича 2017 йилда Жиззах, Андижон, Бухоро вилоятлари, 2018 йилда Андижон Навоий, Бухоро вилоятлари, 2019 йилда Қашқадарё, Андижон, Бухоро вилоятлари етакчилик қилган. 

Қорақалпоғистон 2017 йил рейтингида Қашқадарё вилоятидан кейинги ўринда (5-ўрин) бўлган. 2019 йилга келиб, 2 поғона пастга тушган (7-ўрин). Қорақалпоғистоннинг рейтингдаги ўрни бироз пасайишига қарамай, республикада унумдорлик бу даврда 15,2 фоизга ортган. Бу эса баъзи ҳудудларда унумдорликнинг ўсиш суръати янада юқорироқ бўлганидан далолат беради.

Хусусан, рейтингда 8-ўринда бўлган Самарқанд вилоятида унумдорлик 25,7 фоизга ортиб, Қорақалпоғистондан ўзиб кетган ва 6-ўринни эгаллаган. Таҳлил даврида энг секин ўсиш (6,1 фоиз) Сурхондарё вилоятида қайд этилган. 

Бундан ташқари, натижалар ишлаб чиқариш кўлами  катта баъзи ҳудудлар техник самарасиз бўлиши мумкинлигини кўрсатган. Масалан, Бухоро, Наманган, Сирдарё ва Хоразм вилоятларида иқтисодий ва техник самарадорлик кўрсаткичлари ўртасида мутаносиблик кузатилган бўлса, қолган ҳудудларда тафовутлар мавжуд. Бу эса мазкур ҳудудларда ишлаб чиқариш омилларидан етарли даражада оқилона фойдаланилмаётганини билдиради.

Қўшимча тарзда, DEA модели асосида 2019 йил учун олинган натижалар ҳамда ҳудудларнинг агро-иқлим шароитларидан келиб чиқиб, ПМТИ экспертлари томонидан намунавий ҳудудлар аниқланди. Жумладан, Наманган вилояти учун Фарғона, Қорақалпоғистон Республикаси учун Бухоро, Сирдарё вилояти учун Жиззах, Сурхондарё вилояти учун Хоразм, Самарқанд вилояти учун Навоий вилоятининг тажрибасини ўрганиш тавсия этилди.

Аввалроқ ПМТИ экспертлари Қиёсий устунлик нуқтаи назаридан инвестициялар учун энг жозибадор тармоқлар ҳақида маълумот берганди.

Шунингдек, институт экспертлари Ўзбекистон саноат экспортининг диверсификациясини баҳолаганди.

Тошкентдан тўртта вилоятга экспресс контейнер поездлари қатновлари йўлга қўйилади
Бизнес 18:32 · 10.02.2023
Тошкентдан тўртта вилоятга экспресс контейнер поездлари қатновлари йўлга қўйилади
Ўзбекистонда карам етиштирувчилар аномал совуқ туфайли катта зарар кўрди
Бизнес 15:01 · 10.02.2023
Ўзбекистонда карам етиштирувчилар аномал совуқ туфайли катта зарар кўрди
Ўзбекистондан Афғонистонга темир йўл қатнови 10 февралдан тикланди
Янгиликлар 14:21 · 10.02.2023
Ўзбекистондан Афғонистонга темир йўл қатнови 10 февралдан тикланди
Ўзбекистон Малайзияда ипакчилик бўйича қўшма корхона ташкил этади
Бизнес 13:27 · 10.02.2023
Ўзбекистон Малайзияда ипакчилик бўйича қўшма корхона ташкил этади
Самарқанд шаҳри халқаро туризм ва бизнес марказига айлантирилади
Бизнес 12:51 · 10.02.2023
Самарқанд шаҳри халқаро туризм ва бизнес марказига айлантирилади
Ўзбекистон, Қозоғистон ва Россия уч томонлама «газ иттифоқи» тузишни тезлаштирмоқда
Иқтисодиёт 11:46 · 10.02.2023
Ўзбекистон, Қозоғистон ва Россия уч томонлама «газ иттифоқи» тузишни тезлаштирмоқда