Рақобатдан қўрқма, UzAuto!
Kommers.uz ва Bugun.uz нашрларининг бирлашган таҳририяти раҳбари Бекзод Нугманов UzAuto Motors монополияси ҳамда автомобиль бозоридаги рақобат тўғрисида фикр юритади.

UzАuto Motors яна қандайдир ҳаракат бошлади, шекилли, Ўзбекистонда сотиладиган бошқа автомобилларнинг нархлари қанчалик ошганию, гўёки ўзлари бу даврда нархларни ўзгартирмагани ҳақида бонг урмоқда. Шундоқ ҳам монопол бозорда мислсиз имтиёзларга эга бўлиб турган компания, одатда, нархларни оширишдан олдин шунақа «ўйинлар» қилиб келган. Бу сафар ҳам мақсад катта эҳтимол билан шунақа.
Афсуски, чексиз имкониятлар берилишига қарамасдан талабларни ҳам қондира олмаётган, ўз зарарларини эса мана шундай нархларни ошириш орқали ёпишга уринаётган корхонанинг бизга қанчалик зарар келтираётганини билиб турсак ҳам кескин чоралар кўрмаяпмиз. Импорт божларининг номигагина камайтирилиши, ундан сўнг автомобиллар таннархида деярли катта ўзгариш бўлмаслиги ҳақида ўқигандирсиз. Бу каби чоралар монополиянинг бозордаги улушига заррача таъсир қилмаслиги аниқ.
Аслида бозорда рақобат яратилишидан Uzauto Motors ҳам ютиши мумкин эди. Ҳозирги монопол шароитда ҳам ўзини эплолмаётган корхона учун рақобатнинг фойдали бўлиши ҳақида мисоллар кўп. Масалан, Россиянинг Lada концерни. Ўз вақтида худди биздаги каби уларга ҳам катта имтиёзлар берилган, аммо мамлакатнинг Жаҳон савдо ташкилотига қўшилиши ортидан бу имтиёзлар йиллар давомида камайиб борди ва бозорда янги ҳақиқий рақобатчилар пайдо бўлди.
Аммо бу Lada’нинг бутунлай банкрот бўлиб, ёпилиб кетишига сабаб бўлгани йўқ. Қайтанга Lada рақобат муҳитида ишлашни ўрганди ва янгича дизайндаги, янгича авлод Vesta ва X-ray машиналарини чиқара бошлади. Қайсидир маънода бугун компания бозорда яшаб кетди ва машиналарини Ўзбекистонга ҳам экспорт қилмоқда. Рақобат йўқ вақтда эса ишлаб чиқаришдаги аҳвол банкротликка яқин келиб қолганди.
Қачондир рационал қарорлар чиқариш керак бўлади. Бунда маълум йўқотишлар бўлиши мумкин (масалан, UzAutoMotors’га доим тиргак бўлган ишчи ўринлари қисқариши), лекин якунда барибир бозор ва одамлар, энг асосийси, мамлакат иқтисодиёти ютади. UzАuto Motors ҳам рақобатда ишлашни ўрганади. Сал қимирлаб, бошни қотириб ишлашни ўрганади.






