Дунёда олтинга бўлган глобал талаб 2021 йил 10 фоизга ошди. Бу ҳақда Жаҳон олтин кенгаши (WGC) ўз ҳисоб-китобларида эълон қилди.

Маълум қилинишича, 2021 йилнинг тўртинчи чорагида олтинга бўлган глобал талаб 1147 тоннага етган. Бу 2019 йилнинг иккинчи чорагидан бери энг юқори чораклик кўрсаткич бўлиб, 2020 йилнинг тўртинчи чорагига нисбатан талаб бир ярим бараварга ошган.

Таъкидланишича, 2021 йил охирида олтинга бўлган талаб 4021 тоннани ташкил этган. Талаб COVID-19 таъсиридан тикланган ҳолда, 2020 йилга келиб 10 фоизга ўсган.

Олтин билан таъминланган ETF’лардан чиқиш 173 тоннага етган, бу 2020 йилда 874 тоннани ташкил этган бўлса, асосан баъзи инвесторлар йил бошида COVID-19 вакциналарининг тарқалиши фонида тўсиқларни қисқартирган. Бироқ, бу бошқа тармоқлардаги талабнинг ортиши билан қопланган.

Олтин қуйма ва тангаларга талаб 31 фоизга ошиб, 1,18 минг тоннага етган, бу сўнгги 8 йилдаги энг юқори кўрсаткичдир. Чакана инвесторлар инфляциянинг ўсиши ва пандемия туфайли давом этаётган иқтисодий ноаниқлик шароитида олтиндан бошпана излаган.

Заргарлик буюмларига йиллик талаб 2019 йилнинг пандемиядан олдинги даражасига қайтган ва 2124 тоннани ташкил этган. Бунга кучли тўртинчи чорак ёрдам берган — талаб олтин нархи 25 фоизга арзонлашган 2013 йилнинг иккинчи чорагидан бери энг юқори даражага етган.

«Заргарлик буюмларига бўлган талаб деярли ўн йил ичида энг юқори чўққисига чиқди, чунки Хитой ва Ҳиндистоннинг асосий бозорлари иқтисодий фаолликда қайта тикланди», — деган WGC компаниясининг EMEA бўйича катта таҳлилчиси Луиза Стрит ўз баёнотида. Унга кўра, заргарлик буюмларини ишлаб чиқаришда олтиндан фойдаланиш йил охирида 2,221 минг тоннани ташкил этган.

Марказий банклар кетма-кет ўн иккинчи йил олтиннинг соф харидори бўлиб қолган ва ўз захираларига 463 тонна қўшган, бу 2020 йилга нисбатан 82 фоизга кўпдир. Жаҳон захиралари деярли 30 йиллик энг юқори даражага етган.

Технология соҳасида олтиндан фойдаланиш 2021 йилда 9 фоизга ошиб, 330 тоннага етган, бу сўнгги уч йилдаги энг юқори кўрсаткичдир. Олтин тобора кўпроқ турли электроникада, мобил қурилмалардан тортиб, яқинда орбитага чиқарилган, сўнгра Ердан 1 миллион миля узоқликдаги сўнгги манзилига етиб келган James Webb телескопигача қўлланилмоқда.

Тахмин қилинишича, 2022 йилда олтинга бўлган талаб ўтмишдаги каби динамикани бошдан кечиради. Маълумотларга кўра, яқин келажакда олтин нархи реал курсларга таъсир қилиши мумкин, бу эса ўз навбатида глобал марказий банкларнинг пул-кредит сиёсатини қатъийлаштириш тезлигига ва инфляцияни жиловлаш бўйича фаолияти самарадорлигига жавобан ўзгаради.

Тарихий жиҳатдан, бу бозор динамикаси олтин учун тўсиқлар яратади. Бироқ, 2022 йил бошида кузатилган юқори инфляция ва бозорнинг орқага қайтиш эҳтимоли тўсиқ сифатида олтинга бўлган талабни қўллаб-қувватлаши мумкин. Бундан ташқари, олтинга бўлган талаб истеъмолчилар ва марказий банклардан ёрдам олишда давом этиши мумкин.

«Марказий банкларнинг доимий юқори инфляцияга қандай муносабатда бўлишлари 2022 йилда институционал ва чакана талабнинг асосий омили бўлади. Шу билан бирга, агар коронавируснинг янги штаммлари истеъмолчилар киришини чекласа, заргарлик буюмлари бозорининг ҳозирги кучига путур етказиши мумкин ёки аксинча, давом этиши мумкин. Иқтисодиётнинг тикланиши давом этмоқда», — дея таъкидлаган Стрит.

Аввалроқ Ўзбекистон ноябрь ойида дунё бўйича энг кўп олтин сотган давлат бўлгани хабар қилинганди. Шунингдек, Алишер Усмонов ҳамкорлари билан олтинга сармоя киритиш бўйича ширкат тузгани ҳақида хабар берилди.