Хорижда ўқиш учун кимларга ссуда берилади

11:06 · 08.05.2025

Юқумли бўлмаган касалликлар Ўзбекистон иқтисодиётига ҳар йили 1 млрд доллар атрофида зарар келтирмоқда

10:11 · 08.05.2025

Уолтер Ван — АҚШда энг йирик пластик қувурлар ишлаб чиқарувчига айланган тайванлик мигрант тақдири

13:03 · 07.05.2025

Ўзбекистонликлар даромадларининг ўсиши секинлашди

11:22 · 07.05.2025

Ўзбекистон олтин сотиш бўйича дунёда етакчига айланди

10:11 · 07.05.2025

Вояга етмаганлар банк карталарини очиши бўйича талаблар ишлаб чиқилади

11:37 · 06.05.2025

Ўзбекистон банклари қанча фойда кўрди?

10:12 · 06.05.2025

Банклар, тўлов тизими операторлари ва тўлов ташкилотлари кибержиноят оқибатида келиб чиққан моддий зарарни ўз ҳисобидан қоплайди

7:06 · 06.05.2025

Валютадаги омонатлар бўйича фоиз ставкалари бироз ошди — Марказий банк

13:12 · 05.05.2025

Click онлайн тўлов тизимлари бозорида устун мавқега эга деб топилди

12:22 · 05.05.2025

Қочоқ-миллиардер: Албаниянинг энг бадавлат инсони ўз бойлигини қандай тўплади?

11:02 · 05.05.2025

Тошкентда илк пулли автотураргоҳлар синов тариқасида ишга туширилди

11:12 · 03.05.2025

Марказий банк муддатли тўловлар бозорини тартибга солишни бошлашни режалаштирмоқда

10:30 · 03.05.2025

«Банклар фаоллик индекси» янгиланди

11:22 · 02.05.2025

Ўзбекистон кўчмас мулк бозорида фаоллик кетма-кет иккинчи ой пасайди

10:15 · 02.05.2025

IMD бизнес мактаби TBC Bank Group’нинг минтақадаги етакчи молиявий провайдерга айланиш жараёнини таҳлил қилди

17:25 · 01.05.2025

Қандай қилиб қаҳва қовурувчи Россидаги энг машҳур компаниялардан бирига асос солди?

11:23 · 01.05.2025

Картадан картага катта миқдорда пул ўтказишда қўшимча ҳимоя чоралари киритилади

10:10 · 01.05.2025

Ўзбекистонда банк секторида рақобат: хусусий ва хорижий банклар улуши кенгаймоқда

Мамлакатда тижорат банклари активлари, кредит ва депозитлар бўйича HHI индекси яхшиланди. Хусусий ва хорижий капитал иштирокидаги банкларнинг бозордаги улуши ортиб, давлат улуши мавжуд банкларнинг ҳиссаси камаймоқда.

Ўзбекистонда банк секторида рақобат: хусусий ва хорижий банклар улуши кенгаймоқда
Фото: «pravoved-plus.msk.ru»

Вазирлар Маҳкамаси ҳузуридаги Макрoиқтисодий ва ҳудудий тадқиқотлар институти (МҲТИ) мутахассислари 2025 йил 1 февраль ҳолатига Ўзбекистон банк тизимидаги рақобат даражасини ўрганди.

Маълумот учун, бозор HHI (Herfindal Hirshman Indeksi) бўйича рақобат даражасига кўра 3 гуруҳга бўлинади, рақобат даражаси паст (HHI 2500-10000 гача), ўртача (HHI 1500- 2500) ва юқори (HHI 1500 дан паст)

Активлар. 2025 йил 1 февраль ҳолатига активлар бўйича ҳисобланган HHI индекси ўтган йилнинг мос давридагига нисбатан 72 бирликка яхшиланиб, 800 ни ташкил қилди. Бу даврда тижорат банклари жами активлари ҳажми 17,7 фоизга (ёки 115,6 триллион сўм) ортиб, 768 триллион сўмга етди.

2024 йил 1 февраль ҳолатига хусусий ва чет эл капитали иштирокидаги банкларнинг банк тизими жами активларидаги улуши 32,5 фоизни ташкил қилган бўлса, 2025 йил 1 февраль ҳолатига 34,5 фоизга етди. Бу даврда Anorbank улуши (1,36 фоиз) 0,64 фоиз бандга, TBC банки улуши (1,33 фоиз) 0,60 фоиз бандга, Hamkorbank улуши (3,71 фоиз) 0,41 фоиз бандга ошди. Қолаверса, давлат улуши мавжуд энг йирик банклардан «Ўзмиллийбанк» (17,5 фоиз) ва «Асакабанк»нинг (7,4 фоиз) жами банк тизими активларидаги улуши мос равишда 1,5 ва 1,3 фоиз бандга камайди.

Кредитлар. 2025 йил 1 февраль ҳолатига кредитлар бўйича ҳисобланган HHI индекси ўтган йилнинг мос давридагига (975) нисбатан 57 бирликка яхшиланиб, 918 бирликни ташкил қилди. Бу даврда хусусий ва чет капитали иштирокидаги банклар томонидан ажратилган кредитларнинг бутун банк тизими жами кредитлар ҳажмидаги улуши 30 фоиздан 31 фоизга ошди.

Иқтисодиётга тижорат банклари томонидан ажратилган кредит қўйилмалари ҳажми 2025 йил 1 январь ҳолатига 533,1 триллион сўмни (ЯИМга нисбатан 36,6 фоиз) ташкил қилган бўлса, 1 февраль ҳолатига 866 млрд. сўмга ошиб, 534 триллион сўмга етди. Жами кредит қолдиғи 2025 йил 1 февраль ҳолатига ўтган йилнинг мос даврига нисбатан 14 фоизга ошди. Бунда, жисмоний ва юридик шахсларга ажратилган кредитлар ҳажми мос равишда 20 ва 11 фоизга ортган. Ушбу даврда жисмоний шахсларга ажратилган микроқарзлар ҳажми 75 фоиз кўпайди.

Маълумот учун, микроқарзлар учун максимал қиймат 2024 йил 1 январдан 50 миллион сўмдан 100 миллион сўмга ошган.

Миллий валютадаги жами банк кредитлари бўйича ўртача тортилган фоиз ставкаси 2024 йилнинг январь ойида 24,1 фоизни ташкил қилган бўлса, декабрь ойида 23,4 фоизга тушган. Миллий валютадаги аҳоли кредитлари бўйича ўртача тортилган фоиз ставкалари 2024 йил декабрь ойида 24,9 фоизгача ошди (сентябрда 23,8 фоиз эди). Бунинг асосий сабаби миллий валютадаги кредитларга бўлган талабнинг ва инфляцион кутилмаларнинг юқорилигидир.

Депозитлар. Депозитлар учун HHI индекси 2025 йил 1 февраль ҳолатига 636 бирликни ташкил этди ва ўтган йилнинг мос даврига (668) нисбатан 32 бирликка яхшиланди. 2024 йил 1 февраль ҳолатига, жами депозитлар ҳажми 242,1 триллион сўмни ташкил қилган бўлса, 2025 йил 1 февраль ҳолатига 310,2 триллион сўмга етди (ўсиш 28,1 фоиз).

Хусусий ва чет эл капитали иштирокидаги банкларнинг банк тизими жами депозитлари ҳажмидаги улуши 2025 йил 1 январь ҳолатига 1 фоиз бандга ошиб, 50 фоизга етди, аммо 1 февраль ҳолатига Ipotekabank ва Tengebank’нинг улуши мос равишда 0,67 фоиз бандга ва 0,37 фоиз бандга қисқариши натижасида давлат улуши мавжуд банкларнинг улуши 1 фоиз бандга ортди.

Чет эл валютаси банк депозитлари бўйича ўртача тортилган фоиз ставкаси 2024 йил бошида 4,7 фоизни ташкил қилган бўлса, йил якунида 5,3 фоизга етди. Қолаверса, ушбу даврда миллий валютада жалб қилинган депозитлар ҳажми 36 фоизга, чет эл валютасида жалб қилинган депозитлар ҳажми 7,4 фоизга ортган.

Таҳлил қилинган даврда активлар, кредитлар ва депозитлар бўйича ҳисобланган HHI индекси рақобат даражаси ошиб бораётганини кўрсатмоқда. Бунда давлат иштирокини камайтириш, хорижий инвесторларни жалб қилиш бўйича кўрилаётган чора-тадбирлар рақобат шароитларини яхшилаш ва банк секторини янада ривожлантиришга хизмат қилаётганидан далолат бермоқда.

Хорижда ўқиш учун кимларга ссуда берилади
Янгиликлар 11:06 · 08.05.2025
Хорижда ўқиш учун кимларга ссуда берилади
Юқумли бўлмаган касалликлар Ўзбекистон иқтисодиётига ҳар йили 1 млрд доллар атрофида зарар келтирмоқда
Янгиликлар 10:11 · 08.05.2025
Юқумли бўлмаган касалликлар Ўзбекистон иқтисодиётига ҳар йили 1 млрд доллар атрофида зарар келтирмоқда
Уолтер Ван — АҚШда энг йирик пластик қувурлар ишлаб чиқарувчига айланган тайванлик мигрант тақдири
Миллиардерлар, Янгиликлар 13:03 · 07.05.2025
Уолтер Ван — АҚШда энг йирик пластик қувурлар ишлаб чиқарувчига айланган тайванлик мигрант тақдири
Ўзбекистонликлар даромадларининг ўсиши секинлашди
Иқтисодиёт, Янгиликлар 11:22 · 07.05.2025
Ўзбекистонликлар даромадларининг ўсиши секинлашди
Ўзбекистон олтин сотиш бўйича дунёда етакчига айланди
Рейтинг, Янгиликлар 10:11 · 07.05.2025
Ўзбекистон олтин сотиш бўйича дунёда етакчига айланди
Вояга етмаганлар банк карталарини очиши бўйича талаблар ишлаб чиқилади
Янгиликлар 11:37 · 06.05.2025
Вояга етмаганлар банк карталарини очиши бўйича талаблар ишлаб чиқилади