Марказий банк асосий ставкани ўзгаришсиз қолдирди

16:28 · 11.12.2025

Ўзбекистонда долларлашув даражаси пасайди

15:28 · 11.12.2025

Ўзбекистонда бир йилда энг кўп қимматлашган маҳсулотлар ва хизматлар қайсилиги маълум бўлди

10:16 · 11.12.2025

Нақд пулга уй-жой, автомобиль олди-сотдиси бекор қилинади

16:38 · 10.12.2025

Янги йил олдидан ёлғон чегирмалар кўпайди — Рақобат қўмитаси

14:58 · 10.12.2025

Сохта долларни қандай аниқлаш мумкин?

10:57 · 10.12.2025

Пулли йўллар Қозоғистон бюджетига 79 млрд тенге олиб келди

17:55 · 09.12.2025

Ўзбекистон Марказий банки бир ойда 500 млн доллардан ортиқ АҚШ облигацияларини харид қилди

13:35 · 09.12.2025

Ўзбекистонда муомаладаги банк карталари сони кескин кўпайди

11:19 · 09.12.2025

Ўзбекистонда қайси ҳудуд аҳолиси кўпроқ қарз олмоқда?

10:12 · 09.12.2025

Аҳолини рўйхатга олиш: Нега муҳим ва қандай ўтади?

8:34 · 06.12.2025

Россия Марказий банки хорижга пул ўтказмалари бўйича чекловларни бекор қилади

17:33 · 05.12.2025

Алишер Темиров GHWP’нинг Регулятор органлари бўйича раис ўринбосари лавозимига сайланди

13:51 · 05.12.2025

Робин Зенг — дунёдаги энг катта батарея империясини қурган қишлоқ боласи

11:18 · 05.12.2025

Ўзбекистонда болаларга банк карталарини очишда муаммолар юзага келяптими?

16:05 · 04.12.2025

Wildberries Ўзбекистонда 142 млн долларлик йирик логистика марказини очади

12:31 · 04.12.2025

Ўзбекистон олтиннинг энг йирик харидорларидан бири бўлди

17:56 · 03.12.2025

ҚҚС тушумларининг бир қисмини ҳудудлар бюджетига ўтказилиши мумкин

15:12 · 03.12.2025

Ўзбекистонда банк секторида рақобат: хусусий ва хорижий банклар улуши кенгаймоқда

Мамлакатда тижорат банклари активлари, кредит ва депозитлар бўйича HHI индекси яхшиланди. Хусусий ва хорижий капитал иштирокидаги банкларнинг бозордаги улуши ортиб, давлат улуши мавжуд банкларнинг ҳиссаси камаймоқда.

Ўзбекистонда банк секторида рақобат: хусусий ва хорижий банклар улуши кенгаймоқда
Фото: «pravoved-plus.msk.ru»

Вазирлар Маҳкамаси ҳузуридаги Макрoиқтисодий ва ҳудудий тадқиқотлар институти (МҲТИ) мутахассислари 2025 йил 1 февраль ҳолатига Ўзбекистон банк тизимидаги рақобат даражасини ўрганди.

Маълумот учун, бозор HHI (Herfindal Hirshman Indeksi) бўйича рақобат даражасига кўра 3 гуруҳга бўлинади, рақобат даражаси паст (HHI 2500-10000 гача), ўртача (HHI 1500- 2500) ва юқори (HHI 1500 дан паст)

Активлар. 2025 йил 1 февраль ҳолатига активлар бўйича ҳисобланган HHI индекси ўтган йилнинг мос давридагига нисбатан 72 бирликка яхшиланиб, 800 ни ташкил қилди. Бу даврда тижорат банклари жами активлари ҳажми 17,7 фоизга (ёки 115,6 триллион сўм) ортиб, 768 триллион сўмга етди.

2024 йил 1 февраль ҳолатига хусусий ва чет эл капитали иштирокидаги банкларнинг банк тизими жами активларидаги улуши 32,5 фоизни ташкил қилган бўлса, 2025 йил 1 февраль ҳолатига 34,5 фоизга етди. Бу даврда Anorbank улуши (1,36 фоиз) 0,64 фоиз бандга, TBC банки улуши (1,33 фоиз) 0,60 фоиз бандга, Hamkorbank улуши (3,71 фоиз) 0,41 фоиз бандга ошди. Қолаверса, давлат улуши мавжуд энг йирик банклардан «Ўзмиллийбанк» (17,5 фоиз) ва «Асакабанк»нинг (7,4 фоиз) жами банк тизими активларидаги улуши мос равишда 1,5 ва 1,3 фоиз бандга камайди.

Кредитлар. 2025 йил 1 февраль ҳолатига кредитлар бўйича ҳисобланган HHI индекси ўтган йилнинг мос давридагига (975) нисбатан 57 бирликка яхшиланиб, 918 бирликни ташкил қилди. Бу даврда хусусий ва чет капитали иштирокидаги банклар томонидан ажратилган кредитларнинг бутун банк тизими жами кредитлар ҳажмидаги улуши 30 фоиздан 31 фоизга ошди.

Иқтисодиётга тижорат банклари томонидан ажратилган кредит қўйилмалари ҳажми 2025 йил 1 январь ҳолатига 533,1 триллион сўмни (ЯИМга нисбатан 36,6 фоиз) ташкил қилган бўлса, 1 февраль ҳолатига 866 млрд. сўмга ошиб, 534 триллион сўмга етди. Жами кредит қолдиғи 2025 йил 1 февраль ҳолатига ўтган йилнинг мос даврига нисбатан 14 фоизга ошди. Бунда, жисмоний ва юридик шахсларга ажратилган кредитлар ҳажми мос равишда 20 ва 11 фоизга ортган. Ушбу даврда жисмоний шахсларга ажратилган микроқарзлар ҳажми 75 фоиз кўпайди.

Маълумот учун, микроқарзлар учун максимал қиймат 2024 йил 1 январдан 50 миллион сўмдан 100 миллион сўмга ошган.

Миллий валютадаги жами банк кредитлари бўйича ўртача тортилган фоиз ставкаси 2024 йилнинг январь ойида 24,1 фоизни ташкил қилган бўлса, декабрь ойида 23,4 фоизга тушган. Миллий валютадаги аҳоли кредитлари бўйича ўртача тортилган фоиз ставкалари 2024 йил декабрь ойида 24,9 фоизгача ошди (сентябрда 23,8 фоиз эди). Бунинг асосий сабаби миллий валютадаги кредитларга бўлган талабнинг ва инфляцион кутилмаларнинг юқорилигидир.

Депозитлар. Депозитлар учун HHI индекси 2025 йил 1 февраль ҳолатига 636 бирликни ташкил этди ва ўтган йилнинг мос даврига (668) нисбатан 32 бирликка яхшиланди. 2024 йил 1 февраль ҳолатига, жами депозитлар ҳажми 242,1 триллион сўмни ташкил қилган бўлса, 2025 йил 1 февраль ҳолатига 310,2 триллион сўмга етди (ўсиш 28,1 фоиз).

Хусусий ва чет эл капитали иштирокидаги банкларнинг банк тизими жами депозитлари ҳажмидаги улуши 2025 йил 1 январь ҳолатига 1 фоиз бандга ошиб, 50 фоизга етди, аммо 1 февраль ҳолатига Ipotekabank ва Tengebank’нинг улуши мос равишда 0,67 фоиз бандга ва 0,37 фоиз бандга қисқариши натижасида давлат улуши мавжуд банкларнинг улуши 1 фоиз бандга ортди.

Чет эл валютаси банк депозитлари бўйича ўртача тортилган фоиз ставкаси 2024 йил бошида 4,7 фоизни ташкил қилган бўлса, йил якунида 5,3 фоизга етди. Қолаверса, ушбу даврда миллий валютада жалб қилинган депозитлар ҳажми 36 фоизга, чет эл валютасида жалб қилинган депозитлар ҳажми 7,4 фоизга ортган.

Таҳлил қилинган даврда активлар, кредитлар ва депозитлар бўйича ҳисобланган HHI индекси рақобат даражаси ошиб бораётганини кўрсатмоқда. Бунда давлат иштирокини камайтириш, хорижий инвесторларни жалб қилиш бўйича кўрилаётган чора-тадбирлар рақобат шароитларини яхшилаш ва банк секторини янада ривожлантиришга хизмат қилаётганидан далолат бермоқда.

Марказий банк асосий ставкани ўзгаришсиз қолдирди
Янгиликлар 16:28 · 11.12.2025
Марказий банк асосий ставкани ўзгаришсиз қолдирди
Ўзбекистонда долларлашув даражаси пасайди
Янгиликлар 15:28 · 11.12.2025
Ўзбекистонда долларлашув даражаси пасайди
Ўзбекистонда бир йилда энг кўп қимматлашган маҳсулотлар ва хизматлар қайсилиги маълум бўлди
Янгиликлар 10:16 · 11.12.2025
Ўзбекистонда бир йилда энг кўп қимматлашган маҳсулотлар ва хизматлар қайсилиги маълум бўлди
Нақд пулга уй-жой, автомобиль олди-сотдиси бекор қилинади
Янгиликлар 16:38 · 10.12.2025
Нақд пулга уй-жой, автомобиль олди-сотдиси бекор қилинади
Янги йил олдидан ёлғон чегирмалар кўпайди — Рақобат қўмитаси
Янгиликлар 14:58 · 10.12.2025
Янги йил олдидан ёлғон чегирмалар кўпайди — Рақобат қўмитаси
Сохта долларни қандай аниқлаш мумкин?
Янгиликлар 10:57 · 10.12.2025
Сохта долларни қандай аниқлаш мумкин?