ХВЖ: Ўзбекистон олтин нархи ошишининг бюджет ва доллар курсига таъсирини чеклаши керак

17:25 · 27.11.2025

Солиқ ҳисоботи шаклларига ўзгартиришлар киритилди

12:23 · 27.11.2025

Миллиардер дўстлар: Брендан Фоодй, Адарш Ҳирематҳ ва Суря Мидҳа — Mercor’нинг муваффақият сирлари

11:32 · 27.11.2025

​​​​​​​2026 йил учун давлат бюджети лойиҳаси муҳокамага қўйилди

9:53 · 27.11.2025

Хориждан товарларни божсиз олиб кириш нормаси тўлиқ қайта кўриб чиқилади

14:42 · 26.11.2025

Иш ҳақи, пенсия ва нафақалар 2030 йилгача инфляциядан юқори оширилади

12:16 · 26.11.2025

Ўзбекистонда 2026 йилда солиқлар: қандай ўзгаришлар режалаштирилмоқда?

10:56 · 26.11.2025

Устун музокара кучига эга компаниялар сони 66 тага етди

16:18 · 25.11.2025

Ўзбекистон Россия билан ЖСТга қўшилиш бўйича музокараларни деярли якунлади

15:35 · 25.11.2025

S&P сўнгги етти йилда биринчи марта Ўзбекистоннинг кредит рейтингини оширди

14:26 · 24.11.2025

Ўзбекистон экспортида олтин, импортида автомобиллар хариди етакчилик қилди

10:12 · 24.11.2025

Кейинги 3 йилда доллар курси қандай бўлади? – S&P прогнози

9:21 · 24.11.2025

Марказий банк: Ўзбекистонда валюта таклифи талабдан тезроқ ўсмоқда

17:05 · 22.11.2025

Ўзбекистонга хориждан пул ўтказмалари қарийб 16 млрд долларга етди

14:06 · 21.11.2025

Ўзбекистонда иккиламчи уй-жой нархлари бир ойда 2,4 фоизга ўсди — ИТИМ

10:40 · 21.11.2025

Ўзбекистонда 2040 йилгача ипотека портфели 10 баробарга оширилади

18:03 · 20.11.2025

Шерзод Кудбиев Солиқ қўмитаси раислигидан кетди

16:01 · 20.11.2025

Қарздор аҳолининг 61 фоизи кредитини ўз вақтида тўлашга қийналмоқда — Марказий банк

11:49 · 20.11.2025

Ўзбекистонда банк секторида рақобат: хусусий ва хорижий банклар улуши кенгаймоқда

Мамлакатда тижорат банклари активлари, кредит ва депозитлар бўйича HHI индекси яхшиланди. Хусусий ва хорижий капитал иштирокидаги банкларнинг бозордаги улуши ортиб, давлат улуши мавжуд банкларнинг ҳиссаси камаймоқда.

Ўзбекистонда банк секторида рақобат: хусусий ва хорижий банклар улуши кенгаймоқда
Фото: «pravoved-plus.msk.ru»

Вазирлар Маҳкамаси ҳузуридаги Макрoиқтисодий ва ҳудудий тадқиқотлар институти (МҲТИ) мутахассислари 2025 йил 1 февраль ҳолатига Ўзбекистон банк тизимидаги рақобат даражасини ўрганди.

Маълумот учун, бозор HHI (Herfindal Hirshman Indeksi) бўйича рақобат даражасига кўра 3 гуруҳга бўлинади, рақобат даражаси паст (HHI 2500-10000 гача), ўртача (HHI 1500- 2500) ва юқори (HHI 1500 дан паст)

Активлар. 2025 йил 1 февраль ҳолатига активлар бўйича ҳисобланган HHI индекси ўтган йилнинг мос давридагига нисбатан 72 бирликка яхшиланиб, 800 ни ташкил қилди. Бу даврда тижорат банклари жами активлари ҳажми 17,7 фоизга (ёки 115,6 триллион сўм) ортиб, 768 триллион сўмга етди.

2024 йил 1 февраль ҳолатига хусусий ва чет эл капитали иштирокидаги банкларнинг банк тизими жами активларидаги улуши 32,5 фоизни ташкил қилган бўлса, 2025 йил 1 февраль ҳолатига 34,5 фоизга етди. Бу даврда Anorbank улуши (1,36 фоиз) 0,64 фоиз бандга, TBC банки улуши (1,33 фоиз) 0,60 фоиз бандга, Hamkorbank улуши (3,71 фоиз) 0,41 фоиз бандга ошди. Қолаверса, давлат улуши мавжуд энг йирик банклардан «Ўзмиллийбанк» (17,5 фоиз) ва «Асакабанк»нинг (7,4 фоиз) жами банк тизими активларидаги улуши мос равишда 1,5 ва 1,3 фоиз бандга камайди.

Кредитлар. 2025 йил 1 февраль ҳолатига кредитлар бўйича ҳисобланган HHI индекси ўтган йилнинг мос давридагига (975) нисбатан 57 бирликка яхшиланиб, 918 бирликни ташкил қилди. Бу даврда хусусий ва чет капитали иштирокидаги банклар томонидан ажратилган кредитларнинг бутун банк тизими жами кредитлар ҳажмидаги улуши 30 фоиздан 31 фоизга ошди.

Иқтисодиётга тижорат банклари томонидан ажратилган кредит қўйилмалари ҳажми 2025 йил 1 январь ҳолатига 533,1 триллион сўмни (ЯИМга нисбатан 36,6 фоиз) ташкил қилган бўлса, 1 февраль ҳолатига 866 млрд. сўмга ошиб, 534 триллион сўмга етди. Жами кредит қолдиғи 2025 йил 1 февраль ҳолатига ўтган йилнинг мос даврига нисбатан 14 фоизга ошди. Бунда, жисмоний ва юридик шахсларга ажратилган кредитлар ҳажми мос равишда 20 ва 11 фоизга ортган. Ушбу даврда жисмоний шахсларга ажратилган микроқарзлар ҳажми 75 фоиз кўпайди.

Маълумот учун, микроқарзлар учун максимал қиймат 2024 йил 1 январдан 50 миллион сўмдан 100 миллион сўмга ошган.

Миллий валютадаги жами банк кредитлари бўйича ўртача тортилган фоиз ставкаси 2024 йилнинг январь ойида 24,1 фоизни ташкил қилган бўлса, декабрь ойида 23,4 фоизга тушган. Миллий валютадаги аҳоли кредитлари бўйича ўртача тортилган фоиз ставкалари 2024 йил декабрь ойида 24,9 фоизгача ошди (сентябрда 23,8 фоиз эди). Бунинг асосий сабаби миллий валютадаги кредитларга бўлган талабнинг ва инфляцион кутилмаларнинг юқорилигидир.

Депозитлар. Депозитлар учун HHI индекси 2025 йил 1 февраль ҳолатига 636 бирликни ташкил этди ва ўтган йилнинг мос даврига (668) нисбатан 32 бирликка яхшиланди. 2024 йил 1 февраль ҳолатига, жами депозитлар ҳажми 242,1 триллион сўмни ташкил қилган бўлса, 2025 йил 1 февраль ҳолатига 310,2 триллион сўмга етди (ўсиш 28,1 фоиз).

Хусусий ва чет эл капитали иштирокидаги банкларнинг банк тизими жами депозитлари ҳажмидаги улуши 2025 йил 1 январь ҳолатига 1 фоиз бандга ошиб, 50 фоизга етди, аммо 1 февраль ҳолатига Ipotekabank ва Tengebank’нинг улуши мос равишда 0,67 фоиз бандга ва 0,37 фоиз бандга қисқариши натижасида давлат улуши мавжуд банкларнинг улуши 1 фоиз бандга ортди.

Чет эл валютаси банк депозитлари бўйича ўртача тортилган фоиз ставкаси 2024 йил бошида 4,7 фоизни ташкил қилган бўлса, йил якунида 5,3 фоизга етди. Қолаверса, ушбу даврда миллий валютада жалб қилинган депозитлар ҳажми 36 фоизга, чет эл валютасида жалб қилинган депозитлар ҳажми 7,4 фоизга ортган.

Таҳлил қилинган даврда активлар, кредитлар ва депозитлар бўйича ҳисобланган HHI индекси рақобат даражаси ошиб бораётганини кўрсатмоқда. Бунда давлат иштирокини камайтириш, хорижий инвесторларни жалб қилиш бўйича кўрилаётган чора-тадбирлар рақобат шароитларини яхшилаш ва банк секторини янада ривожлантиришга хизмат қилаётганидан далолат бермоқда.

ХВЖ: Ўзбекистон олтин нархи ошишининг бюджет ва доллар курсига таъсирини чеклаши керак
Янгиликлар 17:25 · 27.11.2025
ХВЖ: Ўзбекистон олтин нархи ошишининг бюджет ва доллар курсига таъсирини чеклаши керак
Солиқ ҳисоботи шаклларига ўзгартиришлар киритилди
Янгиликлар 12:23 · 27.11.2025
Солиқ ҳисоботи шаклларига ўзгартиришлар киритилди
Миллиардер дўстлар: Брендан Фоодй, Адарш Ҳирематҳ ва Суря Мидҳа — Mercor’нинг муваффақият сирлари
Миллиардерлар, Янгиликлар 11:32 · 27.11.2025
Миллиардер дўстлар: Брендан Фоодй, Адарш Ҳирематҳ ва Суря Мидҳа — Mercor’нинг муваффақият сирлари
​​​​​​​2026 йил учун давлат бюджети лойиҳаси муҳокамага қўйилди
Янгиликлар 9:53 · 27.11.2025
​​​​​​​2026 йил учун давлат бюджети лойиҳаси муҳокамага қўйилди
Хориждан товарларни божсиз олиб кириш нормаси тўлиқ қайта кўриб чиқилади
Янгиликлар 14:42 · 26.11.2025
Хориждан товарларни божсиз олиб кириш нормаси тўлиқ қайта кўриб чиқилади
Иш ҳақи, пенсия ва нафақалар 2030 йилгача инфляциядан юқори оширилади
Янгиликлар 12:16 · 26.11.2025
Иш ҳақи, пенсия ва нафақалар 2030 йилгача инфляциядан юқори оширилади