Жорий йил II чорак якунларига кўра, кўчмас мулк бозоридаги фаоллик юқорилигича сақланиб қолди. Бу ҳақда Марказий банкнинг II чорак бўйича тайёрлаган кўчмас мулк бозори таҳлилида сўз боради.

Қайд этилишича, ушбу давр мобайнида кўчмас мулк бозорида тузилган битимлар сони 88,1 мингтани ташкил этиб, ўтган йилнинг мос даврига нисбатан 9,9 фоизга ошган (жорий йилнинг И ярим йиллигида – 177,5 мингта битим тузилган бўлиб, бу ўтган йилнинг мос даврига нисбатан 10,7 фоизга кўпроқдир).

Биринчи ярим йилликда бевосита кўчмас мулк олди-сотдиси билан боғлиқ шартномалар сони ҳам ўсишда давом этиб, 148,4 мингтани ташкил этган ва ўтган йилга нисбатан 12,1 фоизга ошган.

Шу билан бирга, бирламчи бозорда уй-жой сотиб олиш учун ажратилган ипотека кредитларининг сони ошишда давом этиб, жорий йилнинг II чорагида ажратилган жами ипотека кредитлари ҳажмидаги улуши 74 фоизни ташкил этган (2024 йилнинг II чорагида 57 фоиз).

Биринчи ярим йилликда кўчмас мулк олди-сотди шартномаларининг умумий сонида ипотека кредитларига асосланган шартномалар сони 21,3 фоизгача ошиб борган (2024 йил январь июнь ойларида 19,9 фоиз). Бу эса ипотека кредитларининг уй-жой сотиб олишдаги ўрни ортиб бораётганлиги билан изоҳланиши мумкин.

Нарх тенденциялари

Иккинчи чоракда нарх тенденциялари мўътадил сақланиб, ўтган чорак қийматлари атрофида шаклланмоқда. Уй-жой секторидаги мавжуд талабга қарамай, таклиф даражаси юқорилиги нархларнинг барқарор паст ўсиш суръатларини шаклланишида ўз аксини топмоқда.

Июнь ойи якунларига кўра, республика бўйича бирламчи уй-жой бозордаги нархлар йиллик ҳисобда сўмда 2,6 фоизга (долларда 2,1 фоизга) ўсди.

Иккиламчи бозордаги уй-жой нархлари сўм ҳисобида 2,5 фоизга (долларда 2,0 фоизга) ошди. Ҳудудлар кесимида кўчмас мулк нархларининг ўсиш суръатлари турлича шаклланишда давом этмоқда. Уй-жой нархлари даражаси юқори бўлган ҳудудларда (Тошкент шаҳри, Тошкент, Самарқанд ва Навоий вилоятлари) нархларнинг ўсиш суръатлари деярли ўзгармаган ёки бироз пасайган бўлса, бошқа ҳудудларда нархларнинг ўсиши давом этмоқда. Бу эса ушбу ҳудудларда уй-жой нархларнинг келгусида ўсишда давом этиши мумкинлигини кўрсатиб, бунга жорий нархларининг ҳозирги кунда нисбатан пастлиги, инфратузилманинг яхшиланиб бориши, шунингдек, талабнинг ортиши сабаб бўлиши мумкин.

Уй-жой ижараси бозорида таклиф ҳажмининг ошиши ва талабнинг мавсумий пасайиши шароитида нархларнинг мўътадил даражаси сақланиб қолмоқда. Ижара тўловлари нархлари ўтган чоракдан буён сезиларли ўзгармаган бўлиб, республика бўйича умумий ўсиш суръати нолга яқин даражада шаклланди (июнь ойида йиллик 0,3 фоиз). Тошкент шаҳрида эса ижара тўловларида нархларнинг пасайиши давом этмоқда (июнь ойида йиллик 6,1 фоизгача пасайган). Ер участкалари сегментида, Тошкент шаҳрида 100 метр квадрат (1 сотих) ер майдони нархи июнь ойи якунлари бўйича 334 миллион сўмни ташкил этиб, ўтган йилги кўрсаткичлардан 2,5 фоизга паст шаклланди.

Мавсумий омилларни ҳисобга олган ҳолда қурилиш материаллари таклифи барқарор бўлиб қолмоқда. Бироқ, сўнгги ойларда турар жой биноларига хизмат кўрсатиш ва таъмирлаш материаллари нархларининг ўсиши бироз тезлашди. Йиллик ҳисобда июнь ойида ушбу материаллар нархи 5 фоизга ошди.

Умуман олганда, 2025 йилнинг II чорагида кўчмас мулк бозорида битимлар сони ва ипотека кредитлари ҳажмининг ўсиши натижасида юқори фаоллик сақланиб қолди. Таклиф ҳажмининг ошиши ва харид қилиш имкониятларининг кенгайиши талабни қўллаб-қувватлаб, бозор ва нархлар динамикасининг мувозанатли ривожланишини таъминламоқда.