Ўзбекистонликлар йилдан йилга кичикроқ уйларни сотиб олмоқда. Ипотекани қайта молиялаштириш компанияси Ўзбекистон уй-жой ва ипотека бозори таҳлилини эълон қилди.

Қайд этилишича, 2025-йилга келиб бирорта ҳудудда сотиб олинган уйларнинг ўртача майдони 40 квадрат метрга етмаган. 2021-йилда Тошкент шаҳрида сотилган янги уйларнинг ўртача майдон кўлами 51 квадрат метр бўлган бўлса, жорий йилга келиб бу кўрсаткич 37 квадрат метргача тушиб кетган.

Мамлакат бўйича энг паст кўрсаткич Навоий вилоятида. Ушбу ҳудудда сотилган хонадонларнинг майдони 3 йилдан буён ўртача 30 квадрат метрдан паст шаклланмоқда.

Уй-жой номинал нархлари 2020–2023-йилларда кескин ошиб, 2024-йилнинг иккинчи чорагида энг юқори даражага етди. 2025-йилнинг учинчи чорагига келиб нархлар ўз чўққисига нисбатан бирламчи бозорда 4,5 фоизга, иккиламчи бозорда эса 8,3 фоизга пасайди.

Маълумотларга кўра, 2025 йил III чорак якунида бирламчи уй-жой бозорида ҳудудлар кесимида нархларнинг пасайиши кузатилган. Бунда II чоракда қийман ўсиш юз берган ҳудудларда, хусусан, Жиззахда 8,7 фоиз, Сурхондарёда 8,3 фоиз ва Навоий вилоят марказларида 6,5 фоизга нархлар тушган.

Йиллик ипотека кредитлаш ҳажми 2020-йилдаги 9,1 триллион сўмдан 2024-йилда 17,1 триллион сўмга, икки баравар ошди. Натижада ипотеканинг ялпи ички маҳсулотга нисбати 4,7 фоизга етиб, Қозоғистон, Қирғизистон, Озарбайжон кўрсаткичларидан юқори бўлди.

Республиканинг 5 та ҳудудида янги уйлар учун 2024-йилда ажратилган ўртача ипотека кредити Тошкент шаҳридан юқори бўлди. Бироқ ўтган йили пойтахтда эски уйларга ўртача 614 миллион сўмдан ипотека кредити олинган. Бу бошқа жойлардан сезиларли даражада юқоридир.

Уй жой тақчиллиги

Бу йўналишда 2017–2024 йиллар оралиғида мамлакатдаги умумий фонд 28 фоизга кенгайди ва 7,6 миллион дона турар жой бирлигига етди. 2020-йилдан 2024-йилга қадар 351 мингдан ортиқ квартиралар фойдаланишга топширилди, йиллик қурилиш ҳажми ҳам 100 минг донага чиқди.

Шунга қарамасдан, таклиф демографик ўсишдан орқада қолмоқда. Уйлар тақчиллиги 900 минг донадан ортиқ. Прогнозларга кўра, 2030 йилгача 1,5 миллионта, яъни йилига 250–300 минг дона янги квартира қурилиши зарур.